နိဒါန်း
မကြာသေးမီက TikTok ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Shou Zi Chew ကို အမေရိကန်လွတ်တော်တွင် ကြားနာခြင်းပြုလုပ်ပြီးနောက် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒ ချမှတ်သူများသည် နိုင်ငံလုံခြုံရေးအရ TikTok အား အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အသုံးပြုခွင့် လုံးဝပိတ်ပင်ရန်ဘက်သို့ ယိမ်းလာကြပါသည်။ အကယ်၍ အမေရိကန်နိုင်ငံကသာ TikTok ကဲ့သို့သော လူမှုကွန်ရက်များကို အသုံးပြုခွင့်ပိတ်ပင်ပါက အင်တာနက် ထိန်းချုပ်မှု အပေါ် ကန့်သတ်သည့် နည်းပေးလမ်းပြဖြစ်လာနိုင်ပြီး အနာဂတ်တွင် ထွက်ပေါ်လာမည့် နည်းပညာအသစ်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုအသစ်များကို အသုံးပြုလိုသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံ အင်တာနက်အသုံးပြုသူများအပေါ်တွင်လည်း ထိခိုက်မှုများရှိလာနိုင်ပါသည်။ အစိုးရအနေဖြင့် အင်တာနက်အသုံးပြုသူများ၏ Privacy ကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်းနှင့် ဆန်းသစ် တီထွင်မှုများ(Innovation)ကို အားပေးခြင်းဆိုသည့် ကဏ္ဍနှစ်ခုအကြား ထိန်းညှိဆောင်ရွက် သွားရန် လိုအပ်သောကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒချမှတ်သူများအနေဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ပိတ်ပင်မှုများမပြုလုပ်မီ သေချာစဉ်းစားမှုများပြုလုပ်သင့်ကြောင်း သုံးသပ်ရေးသားထားပါသည်။
ဖော်ပြချက်
TikTok ၏ CEO သည် စင်ကာပူနိုင်ငံသားဖြစ်ပြီး ရုံးချုပ်မှာ စင်ကာပူနိုင်ငံတွင်အခြေစိုက်ထားသော်လည်း တရုတ် ByteDance ကုမ္ပဏီမှ ပိုင်ဆိုင်ပါသည်။ သို့သော်လည်း ထိုကုမ္ပဏီ၏ အစုရှယ်ယာ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အမေရိကန်ကုမ္ပဏီများ ဖြစ်သည့် General Atlantic နှင့် Fidelity တို့မှ ပိုင်ဆိုင်ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် TikTok သည် တရုတ်၊ အမေရိကန်နိုင်ငံတို့အပြင် အခြားသောနိုင်ငံများနှင့်ပါ ချိတ်ဆက်ထားသော ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒချမှတ်သူအချို့ကမူ TikTok ၏ ByteDance ကုမ္ပဏီသည် တရုတ်နိုင်ငံတွင်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဥပဒေကို လိုက်နာ နေရသောကြောင့် အဆိုပါကုမ္ပဏီအနေဖြင့် TikTok အသုံးပြုနေသော အမေရိကန် ပြည်သူများ၏ အရေးကြီးသော အချက်အလက်များကို အလွဲသုံးစားပြုလုပ်နိုင်သည်ဟုဝေဖန်နေကြပါသည်။ သို့သော်လည်း TikTok ၏ အဆိုအရ ၎င်းတို့သည် အမေရိကန် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် Oracle နှင့် ပူးပေါင်း၍ TikTok အသုံးပြုသော အမေရိကန် ပြည်သူများ၏ အချက်အလက်များကို အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်သာ ထားရှိခြင်းဖြစ်သည်ဟုဆိုပါသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၌ အမေရိကန်အစိုးရက ၎င်းတို့၏ အစိုးရပိုင် ကွန်ပျူတာများ၊ ဖုန်းများ၊ Laptop များနှင့် အခြားဆက်စပ်ပစ္စည်းများတွင် TikTok အသုံးပြုမှုပိတ်ပင်ခဲ့ကြပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ပြီး မကြာမီတွင် အခြားသောနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဩစတြေးလျ၊ ကနေဒါ၊ ပြင်သစ်၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံတို့အပြင် EU ကလည်း အလားတူပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံအများစု၏ အစိုးရများသည် ၎င်းတို့၏ အစိုးရပိုင်ပစ္စည်းများတွင် လုံခြုံရေးအရ TikTok အသုံးပြုမှု ပိတ်ပင်ခြင်းကို ပြုလုပ်နေကြသော်လည်း တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် လုံးဝပိတ်ပင်ခြင်းကိုမူ မပြုလုပ် ကြပါ။ သို့သော်လည်း အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် နယ်စပ်ပြဿနာ ဖြစ်ပွား ခဲ့သည့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှစတင်၍ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် TikTok အသုံးပြုခွင့်ကို ပိတ်ပင် ခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရသည် တရုတ်ကုမ္ပဏီများ အများစုပိုင်ဆိုင်သည့် ဆော့ဖ်ဝဲလ် ၃၀၀ ခုကိုလည်း ပိတ်ပင်မှုပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
သုတေသီအချို့ကမူ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ တရုတ်ကုမ္ပဏီအများစု ပိုင်ဆိုင်သည့် ဆော့ဖ်ဝဲလ်များအပေါ် ပိတ်ပင်မှုများပြုလုပ်ခြင်းသည် လုံခြုံရေးအရ ပိတ်ပင်ခြင်းထက် နှစ်နိုင်ငံအကြားတွင် ဖြစ်ပွားနေသောပဋိပက္ခကို တုံ့ပြန်လိုသည့် နိုင်ငံရေးနှင့် သံတမန်ရေး သဘောများလွန်ကဲနေသည်ဟု ဝေဖန်ကြပါသည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် အီရန် နိုင်ငံတို့ကလည်း TikTok သည် ၎င်းတို့၏ အစ္စလာမ်ဥပဒေနှင့် မကိုက်ညီဟုဆိုကာ ၎င်းတို့နိုင်ငံတွင် အသုံးပြုခွင့် ပိတ်ပင်ထားသည့်အပြင် ဂျော်ဒန်နိုင်ငံကလည်း TikTok သည် ဆူပူမှုများကို လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်သည်ဟုဆိုကာ ပိတ်ပင်ခဲ့ပါသည်။ တရုတ်၊ အီဂျစ်၊ နိုင်ဂျီးရီးယား၊ တူကီယဲ၊ တာ့ခ်မင်နစ္စတန်နိုင်ငံတို့ကလည်း Facebook နှင့် Twitter တို့သည် အနောက် အုပ်စုများ၏ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများနှင့်အခြားသောအရာများကို လှုံ့ဆော်ပေးနေသည့်၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ဝါဒဖြန့်ပေးနေသည့်အရာဟုဆိုကာ နိုင်ငံအတွင်း Facebook နှင့် Twitter အသုံးပြုခွင့်ကို ပိတ်ပင်ထားကြပါသည်။
အကယ်၍ အမေရိကန်နိုင်ငံကသာ နိုင်ငံတွင်း TikTok အသုံးပြုခွင့်ကို ပိတ်ပင် (အထူးသဖြင့် လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်အား ပိတ်ပင်ခြင်း) လာပါက အခြားသော ဗဟို ချုပ်ကိုင်မှု အားကောင်းသည့် အစိုးရများကလည်း ထိုသို့ပြုလုပ်ခြင်းကို အကြောင်းပြချက် တစ်ခုအနေဖြင့်အသုံးချပြီး ၎င်းတို့နိုင်ငံများအလိုက် အလားတူပိတ်ပင်မှုများ ပိုမို ပြုလုပ်လာနိုင်ဖွယ်ရှိပါသည်။ အလားတူပင် အခြားသောနိုင်ငံများကလည်း အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ ဆော့ဖ်ဝဲလ်များသည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးကို ထိခိုက်သည်ဟုဆိုကာ ပိတ်ပင်မှုများပြန်လည်ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံ၏လုံခြုံရေးကို ဗန်းပြ၍ အခြားသော နိုင်ငံများမှ ထုတ်လုပ်သည့် ပိုမိုဆန်းသစ်သော နည်းပညာနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို ပိတ်ပင်ခြင်းသည် အမေရိကန်ပြည်သူများ၏ ခံစားခွင့်နှင့် အသုံးပြုခွင့်တို့အပေါ် များစွာ ထိခိုက်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒချမှတ်သူများအနေဖြင့် TikTok အသုံးပြုခွင့်အား လုံးဝပိတ်ပင်သည့်မူဝါဒချမှတ်ပါက ရေရှည်အတွက် သေချာစဉ်းစား ချင့်ချိန်ရန် လိုအပ်ကြောင်း အကြံပြုရေးသားထားပါသည်။
သုံးသပ်ချက်
သတင်းအချက်အလက်စစ်ပွဲ(Information Warfare)ခေတ်တွင် သတင်းအချက်အလက်သည် အလွန်အရေးပါသောကြောင့် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုအားကောင်းသည့် အစိုးရများသာမက ဒီမိုကရေစီဆိုသည့် အစိုးရများသည်လည်း ၎င်းတို့၏ သတင်းအချက်အလက် ထိန်းချုပ်မှုကဏ္ဍကို အားကောင်းအောင် စဉ်ဆက်မပြတ် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြပါသည်။ လက်ရှိ အချိန်၌ အမေရိကန်နိုင်ငံကဲ့သို့သော ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံကြီးတွင်လည်း ၎င်းတို့အလေးထားသည့် လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်(Freedom of Expression)ကို မျက်ကွယ်ပြု၍ နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေး အတွက် သတင်းအချက်အလက်ထိန်းချုပ်ရေးကို ပိုမိုဆောင်ရွက်ရန် ကြိုးစားလာကြရသည်သာ ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း ပြည်တွင်းတည်ငြိမ်ရေးကိုသာ ဦးစားပေးနေရသည့် နိုင်ငံငယ်များအပေါ်တွင်မူ လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီ၊ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်စသည့် ခေါင်းစဉ်များဖြင့် ဖိအားပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်နေခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို နားလည်နိုင်ရန်မှာ ၎င်းတို့၏ လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ချက်များကို နားလည်သဘောပေါက်ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း သုံးသပ် ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
Myanmar Aspect
11050423