Sunday, May 7, 2023

အမေရိကန်ဒေါ်လာပြဿနာကို အာရှငွေကြေးရန်ပုံငွေ တည်ထောင်ခြင်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်မည်လား

 



နိဒါန်း
ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အမေရိကန်ဒေါ်လာကို အဓိကထား သုံးစွဲနေရခြင်းကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အရေးယူပိတ်ဆို့အနိုင်ကျင့်မှုဒဏ်ကို ခံနေရခြင်းနှင့် အမေရိကန် နိုင်ငံအား အခွင့်ထူးခံအဖြစ်ထားရှိနေရခြင်းစသည့် ပြဿနာများမှ လွတ်ကင်းစေရေး အတွက် အာရှငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့(Asian Monetary Fund – AMF) ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်း ဆိုင်ရာစိတ်ကူးနှင့်ပတ်သက်၍ East Asian Forum ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ရေးသားဖော်ပြ ထားပါသည်။
ဖော်ပြချက်
အမေရိကန်ဒေါ်လာသည် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ငွေကြေးဖြစ်သော်လည်း အဆိုပါ ငွေကြေးနှင့်ပတ်သက်သည့် ပြဿနာအရပ်ရပ်ကို ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများက ခံစားနေရပါသည်။ ထိုသို့ခံစားရမှုများမှာ ယနေ့အချိန်အခါတွင် ပိုမိုဆိုးရွားနေပြီး ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံက ချမှတ်ထားသည့် ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် စစ်ရေးတွင် မည်မျှအနိုင်ရနေသည်ဖြစ်စေ ဘဏ္ဍာရေးစစ်ပွဲတွင် အနိုင်မရနိုင်ချေ။ ထိုနည်းတူစွာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံတကာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို လက်ခံရာတွင် လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံတကာငွေကြေးစီးဆင်းမှုများအတွက်လည်းကောင်း ၎င်းတို့၏ ပြည်တွင်းဘဏ္ဍာရေးနှင့် ငွေကြေးစီမံခန့်ခွဲမှုများတွင် အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်၏ လွှမ်းမိုးခြင်းကိုခံနေရကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဆက်လက်သုံးစွဲရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံ ကိုယ်တိုင်မှအပ အခြားနိုင်ငံများက အလိုမရှိဖြစ်နေချိန်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာမှ မဟုတ်သည့် အခြားနိုင်ငံတကာသုံးစွဲနိုင်မည့် ငွေကြေးစနစ်ကို နိုင်ငံအများက ရှာပုံတော် ဖွင့်နေကြပါသည်။ သို့သော်လည်း ယခုအချိန်အထိ ဒေါ်လာကို အခြားငွေကြေးဖြင့် အစားထိုး သုံးစွဲမှုမှာ လက်တွေ့ကျသည့်ကိစ္စရပ်တစ်ခု မဖြစ်သေးပါ။ တရုတ်ယွမ်ကို ကမ္ဘာ့ငွေကြေးအဖြစ် သုံးစွဲရန်စဉ်းစားပါက တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအင်အား ကြီးမား သည်မှာ မှန်သော်လည်း တရုတ်ယွမ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာထက်ပင် ဆုံးရှုံးအကျိုး နည်းနိုင်ခြေ ပိုမိုများပြားနေသည်ကို တွေ့ရသောကြောင့် ဆွဲဆောင်မှုသိပ်မရှိကြောင်း ရေးသားထားပါသည်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာအနေဖြင့် လက်ရှိတွင် ရေပန်းစားမှု ကျဆင်းလာသော်လည်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်ရေးငွေကြေးတစ်ရပ်အဖြစ် ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး ကုန်သွယ်ရေး ပေးချေမှုများ၏ ငါးပုံပုံလျှင် လေးပုံ၊ ကုန်သွယ်ရေးအမှာစာများ၏ ထက်ဝက်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာကို အသုံးပြုနေကြပြီး ကမ္ဘာ့ငွေကြေးလဲလှယ်ရေးနှင့် ကမ္ဘာ့ကြွေးမြီ ဈေးကွက်တွင်လည်း တွင်ကျယ်လျက်ရှိနေပါသေးသည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ အရန်ငွေ၏၅၉ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာဖြစ်ပြီး ယင်းပမာဏသည်ပင်လျှင် နှစ်ပေါင်း ၂၅ နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံးဖြစ်ပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းရှိ အိမ်ထောင်စုများ၊ ကုမ္ပဏီများနှင့် အစိုးရတို့သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာကို မည်သည့်ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးမှ မရှိသလောက်နီးပါး အခြေအနေမျိုးဖြင့် ထုတ်ချေးပေးနိုင်ကြသည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေသေးကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာကို အစားထိုးနိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေ အဖွဲ့ IMF က ဖန်တီးထားသည့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ၊ ယူရို၊ တရုတ်ယွမ်၊ ဂျပန်ယန်းနှင့် ဗြိတိသျှပေါင်စတာလင်ငွေကြေးတို့ ပူးပေါင်းပါဝင်ထားသည့် Special Drawing Rights – SDRs အား အသုံးပြုမည်ဆိုပါကလည်း ၎င်းကိုစီမံခန့်ခွဲသည့် IMF အား အမေရိကန်နိုင်ငံက အပြည့်အဝနီးပါး ထိန်းချုပ်ထားပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ဗီတိုအာဏာကို ကိုင်ထားနိုင်သော အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်းတို့စိတ်တိုင်းကျ ရိုက်နှိပ်ဖြန့်ဝေထိန်းချုပ် အသုံးပြုနိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးကို ရရှိထားသည့်တွက် အမေရိကန် ဒေါ်လာကို ကျော်လွန်ပြီး SDRs က ပိုမိုဩဇာကြီးသွားမည့်အဖြစ်ကို အရောက်ခံမည် မဟုတ်ကြောင်း ရေးသားထားပါသည်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာကို အစားထိုးနိုင်ဖွယ်ရှိသည့် နောက်ထပ်ငွေကြေးများ အဖြစ် ယူရိုနှင့် တရုတ်ယွမ်ငွေကြေးများကို စဉ်းစားနိုင်သော်လည်း ၎င်းငွေကြေး နှစ်ခုလုံးတွင် အားနည်းချက်များ ကိုယ်စီရှိနေကြသည်ဟု ဆိုပါသည်။ ထိုငွေကြေးများ အနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက နက်ရှိုင်းစွာအသုံးဝင်မှု၊ ငွေဖြစ်လွယ်မှုနှင့် ငွေလဲလှယ်ရန် လွယ်ကူမှုတို့တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာကို မယှဉ်နိုင်သည့် အနေအထားတွင်ရှိနေကြပြီး အထူးသဖြင့် တရုတ်ယွမ်ငွေကြေးအနေဖြင့် တရုတ်အာဏာပိုင်များက တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ရှိနေသည့်အပြင် တရုတ်အစိုးရ၏ နိုင်ငံရေး ဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်လုပ်ကိုင်နေမှုများအပေါ်တွင်လည်း များစွာမူတည်နေသော ငွေကြေး ဖြစ်သောကြောင့် ဒေါ်လာနေရာတွင် အစားထိုးငွေကြေးအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်စွမ်းကို အားနည်းစေသည်ဟု ဆိုပါသည်။
ယခုလတ်တလောတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း ရေပန်းစားစပြုလာသည့် ဗဟိုဘဏ်များက ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားသော ဒီဂျစ်တယ်ငွေကြေးများကိုလည်း ဒေါ်လာ အစားထိုးအသုံးပြုရန် စဉ်းစားနိုင်ပါသည်။ ကမ္ဘာကြီးတွင် ပထဝီနိုင်ငံရေးနှင့် နည်းပညာ တို့က ကမ္ဘာ့ဘဏ္ဍာရေးအခင်းအကျင်းကို ပုံဖော်သွားမည်ဆိုသည့်အတိုင်း ဒီဂျစ်တယ် ငွေကြေးကိစ္စကို တရုတ်နှင့် အခြားနိုင်ငံတို့က ကြိုးစားအကောင်အထည်ဖော်လျက် ရှိကြပါသည်။ သို့သော်လည်း လတ်တလောတွင် ဒီဂျစ်တယ်ငွေကြေး၏ နက်ရှိုင်းစွာ အသုံးပြုမှု၊ ငွေဖြစ်လွယ်မှုနှင့် ငွေလဲလှယ်လွယ်ကူမှုတို့ ရရှိရန်လိုအပ်နေပါသေးသည်။အမေရိကန်နိုင်ငံပင်လျှင် ဒေါ်လာကို ဒီဂျစ်တယ်ငွေကြေးအဖြစ် ပြောင်းလဲရေးတွင် လုပ်ဆောင်မှု နှေးကွေးနေသေးကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
အမေရိကန်ဒေါ်လာကို အစားထိုးနိုင်ခြေရှိသည့် အခြားသောငွေကြေးများ၏ အားနည်းချက်များကြောင့် အာရှငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ Asian Monetary Fund–AMF ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ရေး အယူအဆမှာ ပိုမိုအားကောင်းလာရပါသည်။ အဆိုပါ အယူအဆကို မကြာသေးမီက မလေးရှားနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် Anwar Ibrahim က ပြန်လည်ဖော်ထုတ်ပြောဆိုလာသည့်အပြင် အာဆီယံဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးများသည်လည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာအပေါ် မှီခိုမှုလျှော့ချရေး၊ နိုင်ငံသုံးငွေများပေးချေကြရေးတို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါသည်။ ထို့ပြင် ရှိရင်းစွဲ IMF နှင့်ပတ်သက်ပြီး အာရှတိုက်တွင်ရေပန်းစားမှုနည်းပါးလာကြသည်ဖြစ်ရာ ဒေသတွင်းကိုယ်ပိုင်စီမံခန့်ခွဲနိုင်မည့် AMF ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ရေးစိတ်ကူးမှာ ပိုမိုအားကောင်းလာကြောင်း ရေးသား ထားပါသည်။
AMF တည်ထောင်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး အကြီးမားဆုံးပြဿနာမှာ ထိုကဲ့သို့ အလားတူ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်က စတင်တည်ထောင်ထားခဲ့သော Chiang Mai Initiative Multilateralization (CMIM) အနေဖြင့် ကြုံတွေ့လာခဲ့ ရသော အကျပ်အတည်းများအား ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့မှု လုံးဝမရှိခြင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။ AMF တည်ထောင်မည်ဆိုပါက CMIM ၏ အားနည်းချက်များကို သင်ယူပြီး ကြိုတင်ခန့်မှန်း တွက်ဆနိုင်သည့်၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိသည့်၊ နိုင်ငံရေးသဘောတရားများ ကင်းစင်သည့် ဘဏ္ဍာရေးအင်စတီကျူးရှင်းတစ်ခုအဖြစ် နိုင်ငံများ အကျပ်အတည်းကြုံတွေ့ရချိန်တွင် ဆက်သွယ်ကူညီပေးနိုင်သည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအဖြစ် တည်ထောင်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်းဖော်ပြထားပါသည်။
AMF ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဖော်ပြပါ အတားအဆီးများ ရှိနေသော်လည်း ၎င်းတို့မှာ ထာဝရတည်မြဲနေမည့် အတားအဆီးများမဟုတ်ဘဲ အမေရိကန်ဒေါ်လာကြောင့် အခက်အခဲကြုံရလေလေ AMF ဖွဲ့စည်းရေးပိုမိုတွန်းအား ဖြစ်လေလေ ဖြစ်ကြောင်း ဆောင်းပါးတွင် သုံးသပ်ထားပါသည်။
နိဂုံးချုပ်အနေဖြင့် အကယ်၍ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာအား အစားထိုးမည့် ငွေကြေးစနစ်တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်လာရေးကို ကာကွယ်ဟန့်တားလိုပါက ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအနေဖြင့် IMF တွင် ပိုမိုပါဝင်ခွင့်ပေးပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာကိုပိုမိုအသုံးပြုနိုင်ရေးလုပ်ဆောင်ပေးရန်၊ လိုအပ်ချက်ရှိချိန်တွင် IMF ကို ပိုမိုအသုံးပြု အကူအညီရရှိနိုင်ရေး ပိုမိုအဆင်ပြေအောင် လုပ်ဆောင်ပေးရန်တို့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲ ရမည်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပြုထားပါသည်။ အဆိုပါအချက်များကို အမေရိကန်ကွန်ဂရက်က ကြိုးစားလုပ်ကိုင်နိုင်ခြေနည်းပါးနေပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံက တစ်ဖက်၊ အခြားသော ငွေကြေးစနစ်များဖြင့် အစားထိုးလိုသူများကတစ်ဖက်ဖြင့် အားပြိုင်လွန်ဆွဲကြပြီး အပြောင်းအလဲတစ်ရပ် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်ရေးသား ထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။
သုံးသပ်ချက်
အမေရိကန်နိုင်ငံ လွှမ်းမိုးထားသည့် IMF ကို အစားထိုး အသုံးပြုနိုင်မည့် အာရှနိုင်ငံများကိုယ်တိုင် စီမံခန့်ခွဲသော AMF ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ရေး စိတ်ကူးကို ယခင်ကတည်းကပင် စဉ်းစားနေကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ယခုအခါ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ဘဏ္ဍာငွေကြေးဆိုင်ရာ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် ၎င်းကိစ္စကို ပိုမိုစဉ်းစားလာကြ သော်လည်း နှစ်ပေါင်းများစွာ ကမ္ဘာ့ငွေကြေးဈေးကွက်တွင် ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ကြိုတင် ကာကွယ်မှုများစွာ ပြင်ဆင်ထားရှိသော ဒေါ်လာငွေကြေးကို အခြားငွေကြေးများဖြင့် အစားထိုးရန် နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ဆောင်ရွက်မှုများမှာ အချိန်ကာလတစ်ခု ကြာမြင့် နေဦးမည်ဟု ယူဆပါသည်။
နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ IMF အနေဖြင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေပေးချေမှု ရှင်းတမ်းများ ချောမွေ့စွာဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် အခက်အခဲရှိသော နိုင်ငံများအား ဘဏ္ဍာရေးနှင့် နည်းပညာအကူအညီများပေးအပ်ရန် ဖွဲ့စည်းထားသော်လည်း အခက်အခဲ ကြုံရသည့် နိုင်ငံများ၏ ပြည်တွင်းဘဏ္ဍာရေးနှင့် ငွေကြေးမူဝါဒများ၊ စီးပွားရေး ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုများအပေါ်တွင် လွှမ်းမိုးမှုအလွန်အမင်းများပြားပါသည်။ သက်ဆိုင်ရာ အခက်အခဲကြုံတွေ့နေရသောနိုင်ငံ အဆင်ပြေရေးထက် ၎င်းတို့ကူညီထုတ်ချေးလိုက်သော ချေးငွေများ အမြန်ဆုံးပြန်လည်ရရှိရေးနှင့် စီးပွားရေးအင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ ရရန် ငွေကြေးများ အဆင်ပြေပြေရရှိရေးကိုသာ ဦးစားပေးလွန်း၍ ၎င်းတို့၏ ပြည်တွင်း စွက်ဖက်ရေး မူဝါဒများနှင့် နောက်ကွယ်မှ ချုပ်ကိုင်မှုများကြောင့် ဝေဖန်ပြစ်တင် ခံနေရလျက်ရှိနေသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ဤဆောင်းပါးတွင် BRICS အဖွဲ့ကြိုးပမ်းနေသည့် အစားထိုးငွေကြေးအကြောင်းကို လုံးဝဖော်ပြထားခြင်းမရှိသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဒေါ်လာအစားထိုးငွေကြေးများ ဖော်ဆောင်ရန် ကြိုးပမ်းနေမှုများမှာ အားနည်းချက်/အားသာချက်များ ရောယှက်နေပြီး ဆက်လက်စောင့်ကြည့်လေ့လာသွားရမည့် တွေးဆဖွယ်ရာ ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
13050823

(Subscribed ဆောင်းပါးမဟုတ်သော်လည်း သိအပ်သည့် ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်သည့်အတွက် Myanmar Aspect မန်ဘာများအတွက် ရွေးချယ်ပေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။)