Huawei ကုမ္ပဏီမှ ထုတ်လုပ်လာသည့် Chip များက အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု မထိရောက်ခြင်းကို ပြသနေခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေသိထားသင့်သလဲ

 

နိဒါန်း

တရုတ်နိုင်ငံပိုင် Huawei ကုမ္ပဏီ၏ Chip ထုတ်လုပ်မှုသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင်တစ်ပိုင်းလျှပ်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှုအခန်းကဏ္ဍတွင် အရေးပါသည့်နေရာမှ ပါဝင်လျက်ရှိပါသည်။ ယခုအခါ Huawei ကုမ္ပဏီမှ စတင်မိတ်ဆက်လာသည့် Mate 60 Pro စမတ်ဖုန်းတွင် အသုံးပြုလာသော Chip များတွင် 7nm Chip များကို အသုံးပြုလာခြင်းက အနောက်အုပ်စု၏ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ၏ ထိရောက်မှုကို မေးခွန်းထုတ်ဖွယ်ရာဖြစ်ပြီး စိုးရိမ်မှုများ မြင့်တက်နေသည့် ကိစ္စများနှင့် ပတ်သက်ပြီး သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]

ဖော်ပြချက်

တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးမားဆုံး နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခုဖြစ်သည့် Huawei ကုမ္ပဏီသည် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်သည့် အန္တရာယ် ရှိသည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အာရုံစိုက်မှုကို ခံခဲ့ရပါသည်။ Huawei ကုမ္ပဏီသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစ၍ အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ၎င်းမဟာမိတ် များ၏ နည်းပညာဆိုင်ရာ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများစွာနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး Huawei နှင့် China's Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC) ကုမ္ပဏီ တို့ကို အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်မှုကန့်သတ်သည့်စာရင်း United States's Entity List တွင် ထည့်သွင်းခဲ့ပါသည်။

သို့သော်လည်း Huawei ကုမ္ပဏီသည် 5G Chip ပါဝင်သည့် Huawei Mate 60 Pro စမတ်ဖုန်းအသစ်ကို ဈေးကွက်တွင် ပြသခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ ဖုန်းရှိ Kirin 9000S ပရိုဆက်ဆာတွင် တရုတ်နိုင်ငံပြည်တွင်း SMIC ကုမ္ပဏီထုတ် 7 nm(N+2) Chip ကို အသုံးပြုထားပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ Chip နည်းပညာကို ကန့်သတ်ရန် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလတွင် ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှု အစီအမံများကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဤကဲ့သို့ ထုတ်ဖော်ပြသမှုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံအား စိုးရိမ်ပူပန်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပါသည်။ Huawei ကုမ္ပဏီ၏ 7nm (N+2) Chip များသည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနည်းပညာကုမ္ပဏီများ ဖြစ်ကြသည့် Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) နှင့် Samsung တို့မှ ထုတ်လုပ်သောအဆင့်မြင့် Chip များနောက်သို့ အမီလိုက်လျက်ရှိပါသည်။ သို့သော်လည်း အနောက်နိုင်ငံများ၏ အကူအညီမပါဘဲ Chipများ အမြောက်အမြား ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် Huawei ကုမ္ပဏီ၏ စွမ်းဆောင်ရည်သည် Apple ကုမ္ပဏီ၏ နည်းပညာနှင့် ရင်ပေါင်တန်း နိုင်သည့်အခြေအနေရှိ/မရှိမှာ မေးခွန်းထုတ်ဖွယ်ရာအဆင့်တွင်ပင် ရှိနေပါသေးသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ ထုတ်လုပ်ရေးမဟာဗျူဟာသည် မပြည့်စုံသေးသည့် နည်းပညာ Lagging-edge Technology မှ ထိပ်တန်းနည်းပညာ Leading-edge Technology သို့ အဆင့်ဆင့်ချီတက်သည့် မဟာဗျူဟာဖြစ်ပါသည်။ Huawei ကုမ္ပဏီသည် Chip အသစ်ကို ဖန်တီးရန် မပြည့်စုံသေးသည့်နည်းပညာနှင့် ကိရိယာများကို အသုံးပြုခဲ့ပါသည်။ တရုတ် နိုင်ငံ၏ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းလုပ်ငန်းဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူ Douglas Fuller ၏ ပြောကြားချက်အရ တရုတ်နိုင်ငံသည် Chip ထုတ်လုပ်ရာတွင် အကောင်းဆုံးနည်းပညာ မရှိသောကြောင့် ပိုမိုခက်ခဲစွာလုပ်ဆောင်နေရပြီး 7 nm Chip များ ထုတ်လုပ်ရာတွင် အဆင့်သုံးဆင့်မှ လေးဆင့်အထိ လုပ်ဆောင်နေရသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် Huawei ကုမ္ပဏီသည် ဤ Chip များကို အများအပြား ထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်း ရှိ/ မရှိကို မသိရှိရ သေးပါ။ အကယ်၍ ထုတ်လုပ်နိုင်ခြင်းမရှိပါက ယခု Chip မိတ်ဆက်မှုမှာ တရုတ်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များ ကျေနပ်စေရန်နှင့် ပြည်သူလူထုအား ဆွဲဆောင်ရန် သက်သက်သာ ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဆိုပါသည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ တရုတ်နိုင်ငံသည် အနောက်နိုင်ငံများ၏ နည်းပညာကန့်သတ်ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် အဆင့်မြင့်နည်းပညာကဏ္ဍတွင် တိုးတက်မှုနှေးကွေးလျက်ရှိနေစဉ် Huawei ကုမ္ပဏီ၏ အောင်မြင်မှုသည် ပြည်တွင်း Chip ထုတ်လုပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများ အားတက်မှုဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ Huawei ကုမ္ပဏီသည် အမေရိကန်နိုင်ငံကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး Gina Raimondo တရုတ်နိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်စဉ်ကာလတွင် ဤစမတ်ဖုန်းသစ်ကို ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဤကြေညာချက်သည် တရုတ်စတော့ရှယ်ယာဈေးများကို တိုးတက်စေခဲ့ပြီး တရုတ်နိုင်ငံနည်းပညာဆိုင်ရာ အမျိုးသားရေးဂုဏ်ကို မြှင့်တင် ပေးခဲ့ပါသည်။ ယခင်က တရုတ်နိုင်ငံသည် ကိုယ်ပိုင်တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းလုပ်ငန်းအား အဆင့်မြှင့်တင်ရန် Big Fund စီမံကိန်းတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလီယံ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံခဲ့သော်လည်း ပြဿနာများ၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပါသည်။ သို့ရာတွင် Huawei ကုမ္ပဏီက 7 nm Chip ကို ဖန်တီးရာတွင် အောင်မြင်မှုရှိသည်ကို ပြသခဲ့ခြင်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးပစ္စည်းလုပ်ငန်းသည် အနောက် နိုင်ငံများ၏ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရသည့်အချိန်တွင်ပင် အားကောင်းလျက် ရှိသည်ကို ပြသနေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ 7 nm Chip နည်းပညာအောင်မြင်မှုနှင့် ကိုယ်တိုင်ထုတ်လုပ်နိုင်မှုသည် Big Fund စီမံကိန်းတွင် ပိုမိုရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ၎င်း၏ ခေါင်းဆောင်များကို ဆွဲဆောင်လျက်ရှိပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင် Chip ထုတ်လုပ်မှုသည် ရေရှည်တွင် မည်မျှတောင့်ခံနိုင်မည်၊ အောင်မြင်လာမည်ကို မခန့်မှန်း နိုင်သေးသော်လည်း ၎င်းတို့၏ အရည်အသွေးမြင့် Chip ထုတ်လုပ်မှုနည်းပညာကို လျှော့တွက်၍ မရနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

ယခုအခါ တရုတ်နိုင်ငံ၏ Shanghai Micro Electronics Equipment (SMEE) ကုမ္ပဏီသည် လှိုင်းအလျား 248 nm ရှိသည့် Krypton Fluoride (Krf) လေဆာကို အသုံးပြု နိုင်သည့် Lithography စက်များကို ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပါသည်။ လက်ရှိ အသုံးပြုလျက်ရှိသည့် DUV Lithography စက်များသည် 193 nm လှိုင်းအလျား ရှိသော Krf လေဆာကို အသုံးပြုပါသည်။ ဤစက်များသည် လက်ရှိတွင် 28 nm Chip များကို ထုတ်လုပ်နိုင်သောကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် ကိုယ်ပိုင်ခေတ်မီ Lithography စက်များကို ကိုယ်တိုင် တီထွင်ထုတ်လုပ်နိုင်သည့် အနေအထားတွင်ရှိနေပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ပိုမိုအဆင့်မြင့်သော Lithographyစက်များကို တီထွင်ထုတ်လုပ်နိုင်ရန်အတွက် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုများပြုလုပ်ရန် စီစဉ်လျက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံသည် ပြည်ပနည်းပညာ များကို လျှို့ဝှက်ရယူဆောင်ရွက်တတ်ခြင်း၊ နောက်ဆုံးပေါ် နည်းပညာများ ထုတ်လုပ်သည့် ပြည်တွင်းနည်းပညာကုမ္ပဏီများကို လူထုမှထောက်ခံပံ့ပိုးမှုရရှိအောင် စွမ်းဆောင် နိုင်ခြင်း၊ ပြည်တွင်းတွင် ကျယ်ပြန့်သော ဈေးကွက်ရှိခြင်းနှင့် တရုတ်နိုင်ငံအစိုးရနှင့် နည်းပညာကုမ္ပဏီများ၏ ဆက်နွှယ်မှုနှင့် ပံ့ပိုးပေးမှုများက နောက်ဆုံးပေါ်နည်းပညာများရရှိနိုင်ရန် အားသာချက်များဖြစ်နေကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

တရုတ်နိုင်ငံထုတ် Chip များသည် TSMC ၊ Qualcomm နှင့် Samsung ကုမ္ပဏီထုတ် Chip များကဲ့သို့ အဆင့်မြင့်ခြင်းမရှိသေးသော်လည်း ယခုထုတ်လုပ် နိုင်မှုသည် အနောက်နိုင်ငံများ၏ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ ထိရောက်မှုနည်းသည်ကို ပြသလျက်ရှိပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုနှင့် ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုကို ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ခန့်မှန်းနေကြပါသည်။ သို့သော်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒကို လိုက်ပါနေရသည့် တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျာမနီ၊ နယ်သာလန် နိုင်ငံတို့နှင့် ထိုင်ဝမ်အနေဖြင့် ယခုလက်ရှိတွင် တရုတ်နိုင်ငံဈေးကွက်မှ ရရှိနိုင်မည့် အကျိုးအမြတ်များ အရှုံးပေါ်လျက်ရှိပြီး ပိတ်ဆို့မှုထပ်မံမြှင့်တင်ပါက အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ရန် ပိုမိုခက်ခဲလာနိုင်ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ တိုးတက်မှုသည် အခြားနိုင်ငံ၏ နည်းပညာများကို လုံးဝမှီခိုမှုမှ ကင်းလွတ်ခြင်း ရှိ/မရှိမှာ ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲသေးသော်လည်း နည်းပညာဆိုင်ရာ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများနှင့် ပို့ကုန်ထိန်းချုပ်မှုများ ပိုမိုရှုပ်ထွေးလာစေနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်

အမေရိကန်နှင့် အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများမှ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ဆောင်ရွက်နေသော်လည်း မကြာသေးမီက ဈေးကွက်တင်နိုင်ခဲ့သည့် Hauwei Mate 60 Pro တွင် နည်းပညာမြင့် 7nm Chip များ အသုံးပြုလာနိုင်ခြင်းက အနောက်အုပ်စု အတွက် စိုးရိမ်ဖွယ်ရာဖြစ်လာနေပါသည်။ ယခုအခါ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် Apple နှင့် Samsung ဖုန်းများတွင် အသုံးပြုနေသည့် နောက်ဆုံးပေါ်နည်းပညာကို တရုတ်ပြည်တွင်းတွင်ပင် ထုတ်လုပ်နိုင်ရန်ကြိုးစားနေပါသည်။ ထိုသို့ထုတ်လုပ်နိုင်ရန်အတွက် အရေးကြီးသည့် Lithography စက်များကို တရုတ်နိုင်ငံတွင် ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ကြိုးစားနေပါသည်။ ထိုင်ဝမ်တွင်လည်း ထိုကဲ့သို့ပင် Research ‌and Development များကို အဆင့်ဆင့် ဆောင်ရွက်၍ နည်းပညာမြင့် Chip များ၊ စက်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကြိုးပမ်းမှုမှာ အောင်မြင်လာနိုင်သည်ဟု သုံးသပ်ရပါသည်။

သို့သော်လည်း အနောက်အုပ်စုအနေဖြင့် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ထပ်မံပြုလုပ်သည့် မဟာဗျူဟာကိုသာ ဆက်လက်အသုံးပြုမည်ဆိုပါက လက်ရှိအမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒနောက် လိုက်နေရသော တောင်ကိုရီးယား၊ နယ်သာလန်၊ ဂျာမနီနိုင်ငံနှင့် ထိုင်ဝမ်တို့အနေဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်ခြင်း ရှိ/မရှိမှာ မသေချာ မရေရာသည့် အခြေအနေတွင်ရှိနေပါသည်။ ယခုလက်ရှိတွင်ပင် ၎င်းတို့အနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ ဈေးကွက်အား လက်လွတ်ထားရသည့်အတွက် ငွေကြေးနစ်နာမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် မည်သို့ပင် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများရှိနေစေကာမူ တရုတ်နိုင်ငံ အနေဖြင့် အဆင်မြင့်နည်းပညာနှင့် ထုတ်လုပ်သည့်စက်များကို ပြည်တွင်းတွင်ပင် ထုတ်လုပ်လာနိုင်သည့်အခြေအနေကို အချိန်ကာလတစ်ခုအတွင်း ရရှိလာနိုင်ခြင်းသည် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် အနောက်အုပ်စု၏ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများကပင် တရုတ်နိုင်ငံအားကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးရန် တွန်းအားပေးသကဲ့သို့ ဖြစ်စေခဲ့ခြင်းပါသည်။

နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးအတွက် နည်းပညာကဏ္ဍသည် များစွာအရေးပါလျက်ရှိပြီးစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံကြီးများသည် ၎င်းတို့၏ ဆန့်ကျင်ဘက် နိုင်ငံငယ်များအပေါ် ပိတ်ဆို့ကန့်သတ်ရာတွင် နည်းပညာနယ်ပယ်ဖွံ့ဖြိုးမှုမရှိစေရန် ဆောင်ရွက်လေ့ရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံငယ်များအနေဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာသော နိုင်ငံကြီးများနှင့် ပူးပေါင်း၍ မိမိတို့နိုင်ငံ၏ နည်းပညာကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းသည်ပင် သက်ဆိုင်ရာလူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ ပညာခန်းဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

Myanmar Aspect

118092923

[1]။ Megha Shrivastava,“What Does Huawei’s Homemade Chip Really Mean for China’s Semiconductor Industry?”. The Diplomat. 23September 2023, [/https://thediplomat. com/2023/ 09/what-does-huaweis-homemade-chip-really-mean-for-chinas-semiconductor-industry/]