နိဒါန်း
BRICS အဖွဲ့ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် အဆိုပြုခဲ့သည့် အချက်များနှင့်ပတ်သက်၍တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် နှစ်ဖက်အရှိန်အဟုန်မြှင့်လုပ်ဆောင်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် ကိစ္စရပ်များကို သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]
ဖော်ပြချက်
ဘရာဇီးလ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်နှင့် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံတို့ဖြင့် စုဖွဲ့ ထားသည့် BRICS အဖွဲ့သည် ယခုအခါတွင် အဖွဲ့ဝင်သစ်များ တိုးပွားလာပြီ ဖြစ်သော်လည်း ကမ္ဘာ့အစီအစဉ်သစ်များ ရေးဆွဲနိုင်ရေးအတွက် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်ရလျက် ရှိပါသည်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်များတွင် ကမ္ဘာလုံး ဆိုင်ရာ အရေးပါသည့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ရရှိလိုသည်မှလွဲ၍ အခြားကဏ္ဍများတွင် စည်းလုံးညီညွတ်မှုမရှိဟုဆိုသည်။ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့သည်အနောက်အုပ်စုများနှင့် တင်းမာမှုများ၊ အားပြိုင်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိခြင်းကြောင့် အဖွဲ့၏လုပ်ဆောင်ချက်များအပေါ်တွင် သက်ရောက်မှုရှိစေပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသမ္မတ ဟူကျင်တောင် လက်ထက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုနှင့် ဒေသတွင်းအဓိကပြိုင်ဘက်ဖြစ်သော အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရန် ရည်ရွယ်၍ BRICS အဖွဲ့အား တည်ထောင်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဖော်ပြထားပါသည်။
၃။ Xi Jinping ခေါင်းဆောင်သည့် တရုတ်အစိုးရအဖွဲ့သည် BRICS အဖွဲ့အား ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ၊ ရှန်ဟိုင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့(SCO)၊ ရပ်ဝန်းနှင့်လမ်းကြောင်းစီမံကိန်း(BRI)နှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို တရုတ်နိုင်ငံက တိုက်ရိုက် ရန်ပုံငွေပေးအပ်မှုတို့ လုပ်ဆောင်ရာတွင် အသုံးချခဲ့ကြပါသည်။အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ တင်းမာမှုများရှိနေသည့်အချိန်တွင် BRICS အဖွဲ့သည် အိန္ဒိယ နိုင်ငံအား အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ပေးခြင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံအား ဘရာဇီးလ်၊ ရုရှားနိုင်ငံတို့နှင့် လွယ်ကူစွာ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အကူအညီပေးနိုင်ခြင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် ကုလသမဂ္ဂအရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံအား အကူအညီပေးခဲ့ခြင်းတို့ကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံက ဘရာဇီးနိုင်ငံအပေါ် အဆိုးမြင်သည့် အနေအထားသို့ ရောက်ရှိ ခဲ့ပါသည်။ ရုရှားနိုင်ငံသည်လည်း အနောက်နိုင်ငံများ၏ စီပွားရေးအရ အရေးယူပိတ်ဆို့မှု များကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံအား မှီခိုနေရနေရခြင်းကြောင့် BRICS အဖွဲ့သည် ရုရှားနိုင်ငံအား အနောက်အုပ်စုမှ ပိတ်ဆို့ထားရှိသည့်အတွက် ပြောရေးဆိုခွင့်ရသည့်နေရာဖြစ်နေပါသည်။ တရုတ် နိုင်ငံအတွက်မူ ၎င်းတို့အား နှစ်ဖက်အပေးအယူပြုလုပ်သည့်နေရာဖြစ်နေပါသည်။ရုရှား နိုင်ငံသည် အနောက်အုပ်စုနှင့်ရင်ဆိုင်၍ ဝေဖန်တိုက်ခိုက်မှုများ ခံနေရချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် အနောက်အုပ်စုအသုံးပြုသည့် မဟာဗျူဟာ များအား ရှုမြင်နိုင်သည့် အခြေအနေတွင်ရှိနေပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် BRICS အဖွဲ့၌ တရုတ်၊ ရုရှား၊ အီရန်နိုင်ငံတို့နှင့် အလွန်ဆက်စပ်လျက်ရှိသော်လည်း ယခင်က ၎င်းအားအုပ်စုတစ်စုအနေဖြင့်ပင် သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိဟု ယူဆခဲ့ကြကြောင်း ဖော်ပြ ထားပါသည်။
BRICS အဖွဲ့သို့ အဖွဲ့ဝင်သစ်များ ဝင်ရောက်လာမှုသည် ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ တရုတ်နိုင်ငံအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများစေခဲ့ပါသည်။ အီရန်နိုင်ငံအနေဖြင့် BRICS အဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်းခြင်းသည် ၎င်း၏နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်နိုင်မည့်ကောင်းမွန်သည့် အလားအလာရှိပါသည်။ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများဖြင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ဖိအားပေးမှုကိုခံနေရသော ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်း၍ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိခြင်းကြောင့် BRICS တွင် ပါဝင်ခြင်းသည် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံအတွက် အဆင်ပြေစေပါသည်။ BRICS အဖွဲ့တွင် အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ ပါဝင်မှုသည် ၎င်း၏လတ်တလောစီးပွားရေးဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများအား ဖုံးကွယ်မှု ပြုလုပ်ရန် အကောင်းဆုံးအခြေအနေ ဖြစ်ပါသည်။ သို့ရာတွင် အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံ၏ အောက်တိုဘာလ၌ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဤအကြောင်းအရာသည် အငြင်း ပွားဖွယ်ရာဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
BRICS အဖွဲ့၏ နောက်ဆုံးကျင်းပသည့် အစည်းအဝေး၌ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ အသုံးပြုမှုအပေါ်မှီခိုမှုအား ရပ်တန့်၍ တရုတ်ယွမ်အား အသုံးပြုနိုင်ရေးကို အဆိုပြုတင်သွင်းခဲ့ပါသည်။ ယွမ်ငွေကို အခြေခံ ငွေကြေးအဖြစ် လုပ်ဆောင်၍ အပြိုင်ငွေကြေးစနစ်တစ်ခု ဖန်တီးခြင်းသည် တရုတ် တို့၏ အကြံဉာဏ်တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး လက်တွေ့တွင် ဖြစ်နိုင်ရန် အလားအလာမရှိဟု ဆိုသည်။ BRICS အဖွဲ့လှုပ်ရှားမှုများတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အများအားဖြင့် ပါဝင်မှုမရှိသော်လည်း ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခြင်းလည်း မပြုလုပ်ပါ။ ယခုအခါတွင် BRICS အဖွဲ့သည် တရုတ် နိုင်ငံ၏ ဦးဆောင်မှုအရ ဒေါ်လာကို ယွမ်ဖြင့် အစားထိုးပေးခြင်း၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့(IMF)၊ ကမ္ဘာ့ဘဏ်တို့နှင့်အပြိုင် ငွေချေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ပေး လျက်ရှိကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တရုတ်နိုင်ငံသည် ဒေါ်လာအစားထိုး ယွမ်ငွေကြေးသုံးစွဲမှု “Yuanization” ကို စတင် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပြီး ရုရှား၊ အီရန်၊ အာဂျင်တီးနားနိုင်ငံတို့နှင့် ရောင်းဝယ်မှု ပြုလုပ်လျက်ရှိပါသည်။ ရပ်ဝန်းနှင့်လမ်းကြောင်းစီမံကိန်းနှင့် အာရှအခြေခံအဆောက်အအုံ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုဘဏ်မှတဆင့် ငွေချေးလုပ်ငန်းများကို ကျယ်ပြန့်စွာ လုပ်ဆောင်လျက် ရှိပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသာမရှိပါက BRICS အဖွဲ့သည် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ အဖွဲ့ဝင် မူဝါဒကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရာတွင် ဦးဆောင်မည်မဟုတ်သကဲ့သို့ ကမ္ဘာ့ အခင်းအကျင်း ပြောင်းလဲမှုတွင်လည်း အထောက်အပံ့ပေးနိုင်မည်မဟုတ်ပါ။ ယခုအခါ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် BRICS အဖွဲ့အတွင်း ခေါင်းဆောင်မှုကို ပိုမိုခိုင်မာအောင် လုပ်ဆောင် လျက်ရှိချိန်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အဖွဲ့ဝင်အသစ်နှင့် အဟောင်းများအကြားတွင် အမှီအခိုကင်းစွာ ရပ်တည်လျက်ရှိပြီး အခြားနိုင်ငံများသည် တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် မှီခိုအားထားမှုပြုနေကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
ဆောင်းပါးသည် BRICS အဖွဲ့အတွင်းအခြေအနေများ၊ အဖွဲ့ဝင်အသစ်များဝင်ရောက်လာခြင်းကိစ္စရပ်များနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ BRICS အဖွဲ့အားအသုံးချနေမှုများကို အနောက်အုပ်စု၏ ရှုထောင့်မှ သုံးသပ်ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ BRICS တွင် အဖွဲ့ဝင်အသစ်များ တိုးပွားလာသော်လည်း အဖွဲ့အနေဖြင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုလည်း လိုအပ်နေသေးပြီး တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့အနေဖြင့် အနောက်အုပ်စုများနှင့် တင်းမာမှုဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြေအနေများကြောင့် အဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်ချက်များအား ထိခိုက်စေကြောင်း ဝေဖန်ရေးသားထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ BRICS နိုင်ငံများတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် လုပ်ဆောင်နေခြင်းကြောင့် အစည်းအဝေးတွင် သဘောတူညီချက်များကို အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ကန့်ကွက်လိမ့်မည်ဟု အနောက်အုပ်စုက ယူဆခဲ့သော်လည်း ၎င်းတို့၏ ယူဆချက်အတိုင်းဖြစ်မလာသောကြောင့် BRICS အဖွဲ့အား ဝေဖန်သောသဘောထားမှတ်ချက်နှင့် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုချက်များ ပေါ်ထွက်လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။
BRICS အဖွဲ့အနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာအစားထိုး ကိုယ်ပိုင်ငွေကြေးတီထွင်ခြင်းအစား တရုတ်ယွမ် အသုံးပြုမှု (Yuanization) သို့ယိမ်းလာသည်ကို တွေ့ရှိရပြီး အနောက်အုပ်စု၏ G-7 အဖွဲ့နှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့လာမည်သာဖြစ်ပါသည်။ သို့ရာတွင် BRICS အဖွဲ့အနေဖြင့် ယွမ် ငွေကြေးသာမက သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအသီးသီး၏ ငွေကြေးအချင်းချင်း တိုက်ရိုက်ရောင်းဝယ် ဖလှယ်မှုကိုသာ ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ရန် ဆောင်ရွက်နေသောကြောင့် De-dollarization ကို သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သော်လည်း Dollar ငွေကြေးအနေဖြင့် ကမ္ဘာ့ငွေကြေးဈေးကွက်တွင် အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ဆက်လက်စိုးမိုးမှုရှိနေဦးမည်သာဖြစ်ပါသည်။
BRICS နိုင်ငံများ၏ တိုးချဲ့မှုကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ပထဝီနိုင်ငံရေး အချက်အချာကျသော ဖွံ့ဖြိုးဆဲ Global South နိုင်ငံများနှင့် ပထဝီစီးပွားရေးအရ အချက်အချာ ကျသော ကမ္ဘာ့အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံများဖြစ်နေခြင်းကြောင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများ၏ အကျိုးစီးပွားကို အမှန်တကယ်ကိုယ်စားပြုနိုင်မည်ဆိုပါက ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးလောကတွင် လမ်းကြောင်းတစ်ခု ဖောက်လုပ်နိုင်မည့် အနေအထားတွင် ရှိနေသည်ဟု သုံးသပ်ရပါသည်။ BRICS ၏ Yuanization နှင့် De-Dollarization အစီအစဉ်များ အောင်မြင်မှုရှိမရှိမှာ ဆက်လက်စောင့်ကြည့်ရဦးမည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာ၏ ဖိအားပေးခြင်းခံနေရသော နိုင်ငံများအဖို့ မှီခိုအားထားရာ ထွက်ပေါက်တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
99090423
[1]။ Thiago de Aragao,“BRICS: A China-Led Group Looking for Relevance”. The Diplomat. 28 August 2023 [https:// thediplomat.com/ 2023/ 08/ brics-a-china-led-group-looking-for-relevance/]-accessed on 29 August 2023.