နိဒါန်း
ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့အကြား စစ်ပွဲများတွင် ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေးနှင့် ဒရုန်း တည်ဆောက်မှုများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပါဝင်လာခဲ့ပါသည်။ အစကနဦးတွင် ဒရုန်း စစ်ဆင်ရေး၌ ယူကရိန်းဘက်မှ အသာစီးရရှိခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ ရုရှားနိုင်ငံဘက်မှ အသာစီးရနေသည်ကို တွေ့ရပြီး ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]
ဖော်ပြချက်
လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံတို့အကြား ဒရုန်းစစ်ပွဲများတွင် ဒရုန်းမောင်းနှင်သူ(Drone Pilot)ကို တန်ပြန်ရှာဖွေတိုက်ခိုက်သည့် နည်းစနစ်ကို ကျင့်သုံး နေပြီး ထိုသို့ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီဆိုပါက လုံခြုံခိုင်ခံ့သည့် အကာအကွယ်၌ အမြန်ဆုံးပုန်းရှောင် ရမည်ဟု ယူကရိန်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း Zaporizhia စီရင်စုတွင် ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေး ဆောင်ရွက် နေသည့် အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် “Major” ဆိုသူက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ၎င်းသည် တန်ပြန်ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရခြင်းမှ ၄ ကြိမ်လွတ်မြောက်ခဲ့သူဖြစ်ပါသည်။ ၎င်း၏ ပြောကြားချက်အရ ရန်သူ့ဒရုန်းမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိပြီး ၎င်း၏ မြင်ကွင်းထဲရောက်ရှိသွားပါက လွတ်မြောက်ရန် မလွယ်ကူဘဲ တန်ပြန်ဒရုန်းများသည် မမျှော်လင့်သော အရပ်မျက်နှာများမှ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ပြီး မိမိ၏ ဒရုန်းကဲ့သို့လည်း အယောင်ဆောင်လာနိုင်ပါသည်။ ထိုတန်ပြန်ဒရုန်းများသည် ကင်မရာ၏ အရည်အသွေးမကောင်းသော်လည်း လျှို့ဝှက်ထောက်လှမ်းမှုများပြုလုပ်နိုင်ပြီး ၁၅၀-၁၆၀ kph အမြန်နှုန်းဖြင့် ပျံသန်းနိုင်သည့်အတွက် လွတ်မြောက်ရန် မလွယ်ကူခြင်းဖြစ်ပါသည်။
လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ရေး ယန္တရားများ အများဆုံးအသုံးပြုနေသည့် စစ်ပွဲ များတွင် အမဲလိုက်သည့်မုဆိုး(Drone Pilot)သည်လည်း အလွယ်တကူပင် သားကောင် ဖြစ်သွားနိုင်ပါသည်။ ဒရုန်းများကို မောင်းနှင်သည့် ထိန်းချုပ်ရေးစက် (Controllers) များသည် ဒရုန်းများကို ထိန်းချုပ်ရာတွင် လျှပ်စစ်လှိုင်းများထုတ်လွှတ်ရပါသည်။ တန်ပြန်ဒရုန်းများက ထိုလျှပ်စစ်လှိုင်းများမှတစ်ဆင့် ခြေရာခံခြင်းဖြစ်ပြီး Drone Pilot အနေဖြင့် ထိုအရာကိုသတိမထားမိပါက ရန်သူ့တန်ပြန်ဒရုန်းများ၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံ တပ်မဟာ ၄၇ ၏ တပ်မှူးဖြစ်သူ Hummer ၏ ပြောကြားချက်အရ ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ပစ်မှတ်ကို တစ်ကြိမ်ခြေရာခံမိပြီဆိုသည့်နှင့် ပစ်ခတ်မှုများကို တရစပ်လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပါသည်။ ရုရှားစစ်ဘက်အနေဖြင့် ၎င်းတို့ ကိုယ်ပိုင်တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းများအား အသုံးပြုရုံသာမက ပစ်မှတ်ကို တိကျစွာ တိုက်ခိုက် နိုင်သည့် အမြောက်(High-Precision Artillery)၊ မိုင်းများ၊ ဂလိုက်ဗုံးများ(Glide Bombs) နှင့် အထူးတိုက်ခိုက်ရေးအဖွဲ့များ(Saboteur Groups)ကိုလည်း အသုံးပြုလေ့ရှိပါသည်။
ယခုစစ်ပွဲများတွင် အသုံးပြုနေသည့် First Person View (FPV) ဒရုန်းများကို ယူကရိန်းနိုင်ငံက စတင်အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုဒရုန်းသည် လျင်မြန်စွာ ပျံသန်းနိုင်ပြီး ဗီဒီယိုဂိမ်းကစားသကဲ့သို့ ပုံရိပ်ရောင်မျက်လုံးကာ(Goggle)တပ်ဆင်၍ မောင်းနှင်ရသဖြင့် မောင်းနှင်သူအနေဖြင့် ဒရုန်းနှင့်အတူ လိုက်ပါပျံသန်းသကဲ့သို့ မြင်ရပါသည်။ အဆိုပါ ဒရုန်းကို တည်ဆောက်ရန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ရာဂဏန်းမျှသာ လိုအပ်သော်လည်း ၎င်းတို့ကိုအသုံးပြု၍ သန်းပေါင်းများစွာတန်ဖိုးရှိသည့် ရန်သူ့လက်နက်များနှင့် အဆောက်အဉီ များကို ဖျက်ဆီးပစ်နိုင်စွမ်းရှိပါသည်။ တစ်နေ့တည်းတွင် ဒရုန်းမောင်းနှင်သူတစ်ဦး အနေဖြင့် အရေးကြီးပစ်မှတ် ဒါဇင်ခန့်အပါအဝင် ရန်သူ့စစ်သည်များကိုပါ တိုက်ခိုက် နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် စနိုက်ပါသမားတစ်ဦးထက် ဒရုန်းမောင်းနှင်သူတစ်ဦးအား ချေမှုန်း နိုင်ခြင်းက ပိုမိုထိရောက်သည်ဟု ရှေ့တန်းမှ တပ်မှူးတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဒရုန်းမောင်းနှင်ခြင်းသည် နောက်ကွယ်မှ ဆောင်ရွက်ရခြင်းဖြစ်သောကြောင့် လုံခြုံမှု ရှိသည်ဟုယူဆထားကြသော်လည်း လက်တွေ့တွင် စစ်မြေပြင်သုံး ဒရုန်းမောင်းနှင်သူသည် အလွန်အန္တရာယ်များသည်ဟု ၎င်းကဆိုပါသည်။
ပထမဆုံးသော FPV ဒရုန်းများကို ယူကရိန်းနိုင်ငံ အရှေ့ပိုင်းတိုက်ပွဲများတွင် စတင်အသုံးပြုခဲ့သော်လည်း ရုရှားနိုင်ငံက ၎င်းတို့၏ နည်းပညာကို အမီလိုက်နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ရုရှားနိုင်ငံတွင် FPV ဒရုန်းများကို ဇူလိုင်လတွင် စတင်အသုံးပြုခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်၌ ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာရှိ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို တိုက်ခိုက်လျက်ရှိပါသည်။ ယူကရိန်း နိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိတွင် ဒရုန်းများကို ခက်ခက်ခဲခဲ တပ်ဆင်ထုတ်လုပ်နေရခြင်း၊ ဝန်ထမ်းများအတွက် ထောက်ပံ့ကြေးငွေ ခက်ခဲခြင်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရပါသည်။ ထို့ပြင် ဒရုန်းထုတ်လုပ်သည့်နေရာများမှာလည်း ပြန့်ကျဲနေပြီး ခိုင်မာသည့် စုစည်းမှု မလုပ်နိုင်သေးပါ။ ထိုအချိန်တွင် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် နည်းပညာမြင့် ထောက်လှမ်းရေး ဒရုန်းများကဲ့သို့ ဈေးနှုန်းမြင့်မားသည့် ဒရုန်းများကို အသုံးပြုလာနိုင်ခြင်းကြောင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာအရ သာလွန်လျက်ရှိပါသည်။
ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင်သာမက ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ စစ်ဆင်ရေး အမှားများ၊ အားနည်းချက်များမှ သင်ခန်းစာယူလျက်ရှိပါသည်။ ယခုနှစ်နွေရာသီ အစောပိုင်းမှစ၍ ရုရှားနိုင်ငံ၏ တင့်နှင့် အမြောက်များကဲ့သို့ တန်ဖိုးမြင့် ယာဉ်ယန္တရား များတွင် ဒရုန်းကာကွယ်ရေးပစ္စည်း(Jamming Boxes)များ တပ်ဆင်ခဲ့ပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ Jamming Boxes များပါဝင်သည့် ယာဉ်ယန္တရားများကို တိုက်ခိုက်ရခြင်းသည် ခက်ခဲပါသည်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင် ထိုကဲ့သို့နည်းပညာမျိုး မရှိသေးပါ။ FPV ဒရုန်းများသည် ခြေလျင်သုံးသံချပ်ကာတိုက်ခိုက်ရေးယာဉ်များ၏ နည်းဗျူဟာများကို အပြီးတိုင်ပြောင်းလဲ ပေးခဲ့ပါသည်။ ယခင်က တပ်မဟာအဆင့်တွင် အီလက်ထရောနစ်စစ်ပွဲများအကြောင်း ကိုသာ ထည့်သွင်းစဉ်းစားခဲ့ကြသော်လည်း ယခုအခါ တပ်ခွဲအဆင့်ရှိ တပ်ဖွဲ့များသည် FPVဒရုန်းများကို ထောက်လှမ်းကာကွယ်နိုင်သည့် ကိရိယာများလိုအပ်လာပါသည်။ သို့သော်လည်း ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ အဓိကတိုက်ခိုက်ရေး စစ်ကြောင်းများတွင်ပင် Jamming Boxes ကဲ့သို့သော အီလက်ထရောနစ်အကာအကွယ်များမပါဘဲ စစ်ဆင်ရေးဆင်နွှဲ နေရပါသည်။ ရုရှားဒရုန်းများ၏ တိုက်ခိုက်ခံရမှုကြောင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံ၏ ဆုံးရှုံးမှုများ သည်လည်း များပြားလာကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
ယူကရိန်းနှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့အကြား စစ်ပွဲများတွင် ဒရုန်းများအား အသုံးပြု၍ စစ်ဆင်ခြင်းကို ယူကရိန်းနိုင်ငံက ဦးဆောင်ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ ရုရှားနိုင်ငံ အနေဖြင့် ၎င်း၏ ဒရုန်းများနှင့် ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို အဆင့်မြှင့်တင်လာနိုင်ခြင်းကြောင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံအနေဖြင့် မယှဉ်ပြိုင်နိုင်သည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေပါသည်။ လက်ရှိ ယူကရိန်းနိုင်ငံမှ အသုံးပြုနေသောဒရုန်းများ၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် နိုင်ငံအတွင်းမှ ဒရုန်း ထုတ်လုပ်သည့် စေတနာ့ဝန်ထမ်းတပ်ဖွဲ့များက ထုတ်လုပ်ပေးနေခြင်းဖြစ်ပြီး ဒရုန်းများကို ဖန်းတီးရာတွင် 3 D နည်းပညာပရင်တာများဖြင့် အစိတ်အပိုင်းအချို့ကို ဖန်တီးနေပြီးဒရုန်းများအတွက် လိုအပ်သည့် သတ္တုအစိတ်အပိုင်းများနှင့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကို စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများမှ ရနိုင်သမျှ ရယူအသုံးပြုလျက်ရှိပါသည်။ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွက် ရန်ပုံငွေများ ထောက်ပံ့ပေးလျက်ရှိပြီး ယမန်နှစ်က ယူကရိန်း စေတနာ့ဝန်ထမ်းတပ်ဖွဲ့ Come Back Alive အတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၅၅ သန်း ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်းလည်း တွေ့ရှိရသည်။[2]
ယနေ့ခေတ်တွင် ဖြစ်ပွားလာသောစစ်ပွဲများ၊ ပဋိပက္ခများတွင် စစ်နည်းဗျူဟာ ပြောင်းလဲလာခြင်း၊ ဒရုန်းနှင့် တန်ပြန်ဒရုန်းနည်းပညာများ၊ အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းများအား အဆင့်မြှင့်တင်လာခြင်းတို့ကြောင့် မြေပြင်တပ်ဖွဲ့များတွင် လက်တွေ့ကျကျ ထိရောက်စွာ တပ်ဆင်အသုံးပြုနေသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ထိုအချိန်တွင် မိမိတို့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးယန္တရားကို ခေတ်စနစ်နှင့်အညီ လိုက်ပါပြောင်းလဲနိုင်ရေး၊ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်စနစ်ကို လျင်မြန်စွာကျင့်သုံးနိုင်ခြင်းသည်ပင် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများ၏ ပညာခန်းဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။
Myanmar Aspect
146110823
[1]။ “Trenches and tech on Ukraine’s southern front”. The Economist, October 29, 2023, [https://www. https://economist.com/.../trenches-and-tech-on-ukraines...]
[2]။ “Inside Ukraine's DIY drone revolution”.The Economist, [https://youtu.be/5vmuObO0vNk]