တရုတ်နိုင်ငံမှ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများ အရှေ့တောင်အာရှဒေသသို့ ပျံ့နှံ့ဝင်ရောက်လာမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေသိထားသင့်သလဲ

 

နိဒါန်း

တရုတ်နိုင်ငံမှ တရားမဝင်ငွေကြေးနှင့် လောင်းကစားရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများအနေဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှဒေသအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကာ တရားမဝင်လုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်လာမှု၊မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် ပတ်သက်ဆက်နွှယ်နေမှုနှင့် ဖမ်းဆီး အရေးယူဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်ပြီး သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]

ဖော်ပြချက်

တရုတ်နိုင်ငံမှ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်းရှိ မလေးရှား၊ ဩစတြေးလျနှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံတို့တွင် တရားမဝင်ငွေကြေးခဝါချမှုများ ပြုလုပ်ရန် အတွက် အဖွဲ့များခွဲ၍ လှုပ်ရှားလျက်ရှိပါသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ဩစတြေးလျရဲတပ်ဖွဲ့သည် ဆစ်ဒနီမြို့ရှိ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းအား ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုများ ပြုလုပ်၍ တရုတ်နိုင်ငံသား ၉ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပါသည်။ ဩစတြေးလျနိုင်ငံရှိ ရာဇဝတ် ဂိုဏ်းသည် အခြားရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများအတွက် ငွေကြေးဆိုင်ရာ လွှဲပြောင်းအပ်နှံမှုများကို တရားမဝင်ပြုလုပ်ပေးသည့် ဘဏ်လုပ်ငန်းတစ်ခုအား လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ဖမ်းဆီးခံရသည့် သူများထဲတွင် ဩစတြေးလျနိုင်ငံမှ မကာအိုနိုင်ငံသား လောင်းကစားရာဇာ Alvin Chau ၏ စီးပွားရေးလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် Steven Xin ပါဝင်ပါသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံငြိမ်းချမ်းရေးအင်စတီကျု(United States Institute of Peace -USIP)မှ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာအမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Mr Jason Tower က အဆိုပါ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် ငွေကြေးအရင်းအနှီး ဒေါ်လာဘီလီယံနှင့်ချီ၍ ရင်းနှီးလုပ်ကိုင် နေသည်ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းတို့သည် မြန်မာ့တပ်မတော် လက်အောက်ရှိ နယ်ခြားစောင့်တပ်များ၊ ဒေသအတွင်းရှိ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့များထိန်းချုပ်ထားသည့် နယ်မြေများတွင် တရားမဝင် လောင်းကစားလုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်နေပြီး အတော်ခရီးရောက်နေသည့် အခြေအနေတွင်ရှိနေသည်။ ထို့ပြင် ၎င်းတို့သည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် လာအိုနိုင်ငံတို့တွင် တရားမဝင်လောင်းကစားလုပ်ငန်းများ ပြုလုပ်လျက်ရှိပြီး လန်ဒန်၊ ဒူဘိုင်းနှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံတို့အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အချက်အချာကျသည့် မြို့များတွင်လည်း လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ပစ်မှတ် ထားလျက်ရှိကြသည်။ အဆိုပါ တရုတ်ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင် သာမက ယခုအခါ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးတွင် လှုပ်ရှားလျက်ရှိပြီး ဒေသတွင်းရှိနိုင်ငံပေါင်း ၅၀ တွင် တရားမဝင်လူကုန်ကူးမှုများကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်ဟု ဆိုပါသည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ ဩဂုတ်လတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာအရ အဆိုပါ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် လူထောင်ပေါင်းများစွာကို လူကုန်ကူး၍ အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသအတွင်းဖြစ်ပွားနေသည့် ငွေကြေးလိမ်လည်ရေးလုပ်ငန်းများနှင့် အခြားတရားမဝင် အွန်လိုင်းငွေကြေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများတွင် အတင်းအကျပ်စေခိုင်းမှုများ ပြုလုပ်လျက် ရှိပါသည်။ ဤရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် အွန်လိုင်းလောင်းကစားလုပ်ငန်းများကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် အထိ အဓိကထားလုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း Covid-19 ကပ်ရောဂါအပြီး ပေါ်ပေါက် လာသည့် ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်မှုများကြောင့် ၎င်းတို့သည် အကြီးစားငွေကြေးလိမ်လည်မှု လုပ်ငန်းများဆီသို့ ကူးပြောင်းသွားခဲ့ကြသည်။ တရုတ်နိုင်ငံတွင် အွန်လိုင်းလောင်းကစားသည် တရားမဝင်သတ်မှတ်ကာ နှိမ်နင်းလိုက်သောကြောင့် အဆိုပါ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်အစောပိုင်းတွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ပြောင်းရွှေ့၍ အွန်လိုင်းလောင်းကစား များနှင့် ကာစီနိုများကိုတည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။ တရုတ်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတို့က တရားမဝင် အွန်လိုင်းကာစီနိုများကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖြိုခွဲခဲ့ခြင်းကြောင့် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများသည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံရှိ Sihanoukville မြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့ကာလုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အထိ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် Sihanoukville မြို့ရှိ လောင်းကစားဝိုင်း များကို ထိန်းချုပ်ခြင်းမရှိဘဲ လုပ်ငန်းလိုင်စင်ပင်ထုတ်ပေးခဲ့သော်လည်း တရုတ်ဂိုဏ်းများသည် ဆိုးရွားသည့်ပြစ်မှုများ ကျူးလွန်လာကာ ငွေကြေးဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုများ၊ အာဏာပိုင်များကို ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပြုလုပ်လာခဲ့သည့်အတွက် မြို့တွင်း မတည်ငြိမ်မှုများကို ဖြစ်ပွားခဲ့ပါသည်။

ထို့ကြောင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်က အွန်လိုင်းလောင်းကစားခြင်းကို တားမြစ်သည့်အမိန့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးနောက် အောက်တိုဘာလတွင် လောင်းကစားဂိုဏ်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ထွက်ခွာသွားခဲ့ပါသည်။ Mr Jason Tower ၏ အစီရင်ခံစာအရ မြဝတီမြို့ရှိ အထူးစီးပွားရေးဇုန်(Special Economic Zone-SEZ)စီမံကိန်းများဖြစ်သည့် Saixigang စက်မှုဇုန်စီမံကိန်း၊ Huanya နှင့် Yatai မြို့တော် စီမံကိန်းများတွင် တန်ဖိုးကြီးအိမ်ရာများ၊ ကာစီနိုများနှင့် လေဆိပ်များ တည်ဆောက်ကာ တရားမဝင်လောင်းကစားလုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်လျက်ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ Saixigang စက်မှုဇုန် စီမံကိန်းကို ငွေကြေးခဝါချမှု၊ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများဖွဲ့စည်းမှုနှင့် လူသတ်ရန်ကြိုးပမ်းမှုတို့ဖြင့် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် မကာအိုမြို့၌ ထောင်ဒဏ် ၁၃ နှစ် ချမှတ်ခံခဲ့ရသည့် “သွားကျိုး” ခေါ် Wan Kuok-Koi မှ တည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ Wan သည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ထောင်မှ လွတ်မြောက်လာပြီးနောက် World Hongmen History and Culture Association ကို တည်ထောင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် Saixigang စက်မှုဇုန်စီမံကိန်း၏ အဓိကရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ ဖြစ်သည့် Dongmei Group ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ ဘဏ္ဍာရေးနှင့်အခွန်ဌာန US Treasury မှ တောင်အာရှတွင် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများ အတွက် Hongmen Association ကို အသုံးချနေသည်ဟု စွပ်စွဲကာ Wan ကို ဒဏ်ခတ် ပိတ်ဆို့မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ Huanya လောင်းကစားမြို့စီမံကိန်းကို တရုတ်-ထိုင်း ကပြားလူမျိုး Yu Jianjun က ပိုင်ဆိုင်ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အစိုးရခွင့်ပြုချက်မရရှိသည့် အတွက် စီမံကိန်းကို ရပ်ဆိုင်းရန် တောင်းဆိုထားသော်လည်း စီမံကိန်းကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

တရုတ်တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအေဂျင်စီများသည် ငွေကြေးခဝါချမှု၊ လူကုန်ကူးမှုနှင့် အွန်လိုင်းလိမ်လည်မှုများအပါအဝင် နိုင်ငံဖြတ်ကျော်ရာဇဝတ်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် အတွက် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မကြာသေးမီက အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါသည်။ အမေရိကန် National War College မှ ပရော်ဖက်ဆာ Zachary Abuza က တရုတ်နိုင်ငံ၏ အပြုသဘောဆောင်သည့် ချဉ်းကပ်မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံ SEZ များရှိ လူကုန်ကူးခံရသူ ၁၂၀,၀၀၀ နှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ လိမ်လည်မှု စင်တာများတွင် အတင်းအကျပ်ခိုင်းစေခံနေရသည့် လူ ၁ သိန်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံသားများ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် ထိုင်းအာဏာပိုင်များသည် Yatai လောင်းကစားမြို့စီမံကိန်းပိုင်ရှင် အသက် ၄၁ နှစ် အရွယ်ရှိ ကမ္ဘောဒီးယားလူမျိုး၊ တရုတ်နိုင်ငံသား She Zhijiang ကို ဖမ်းဆီး၍ တရုတ်နိုင်ငံသို့ လွှဲပြောင်းပေးရန် ဆောင်ရွက်နေသည်။ ၎င်းသည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဟူနန်မြို့တွင် အသေးစား စီးပွားရေးသမားအဖြစ် စတင်လုပ်ဆောင်သည့်အချိန်မှစ၍ ဘီလီယံနှင့်ချီသော တရားမဝင် ငွေကြေးများကိုခဝါချရန် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကုမ္ပဏီအများအပြားနှင့် ချိတ်ဆက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ Mr Tower ၏ ပြောကြားချက်အရ တရုတ်နိုင်ငံမှပေးသည့် အချက်အလက်များသည် မြန်မာ၊ လာအိုနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတို့ရှိ လောင်းကစားဂိုဏ်းများကို ဖမ်းဆီးမှုပြုလုပ်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေသော်လည်း ဒေသအတွင်း တရုတ်လောင်းကစားဂိုဏ်း မည်မျှ ရှိသည်ကို ခန့်မှန်း၍မရနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

အဆိုပါဒေသများတွင် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းကြီးများသာမက ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းငယ်များ သည်လည်း ၎င်းတို့၏ တရားမဝင်လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လာရောက်ပူးပေါင်းမှုများလည်းရှိပါသည်။ စက်တင်ဘာလ အစောပိုင်းတွင် တရုတ်တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး အဖွဲ့သည် ‘ဝ’တပ်ဖွဲ့နှင့် ပူးပေါင်း၍ ယွမ်သန်း ၁၂၀ (စင်ကာပူ ဒေါ်လာ ၂၂.၅ သန်း) လိမ်လည်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသော လိမ်လည်ရေးစင်တာ ၁၁ ခုကို ဝင်ရောက် စီးနင်းခဲ့ပြီး ၂၆၉ ဦးအား ဖမ်းဆီးခဲ့ပါသည်။ ၎င်းတို့အထဲမှ တရုတ်နိုင်ငံသား ၁၈၆ ဦးကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ပြီး ခေါင်းဆောင် ၂၁ ဦး ပါဝင်ပါသည်။ တရုတ်ပြည်သူ့ လုံခြုံရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံသည် တရားခံပြေး ၄၁ ဦးအပါအဝင် သံသယရှိသူ ၁,၂၀၇ ဦးကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်

တရုတ်နိုင်ငံမှ ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများအနေဖြင့် ဖမ်းဆီးအရေးယူမှုများကြောင့် အရှေ့တောင်အာရှဒေသအတွင်း ရွှေ့ပြောင်းကာ တရားမဝင်ငွေကြေးခဝါချမှုလုပ်ငန်းများ၊ ငွေကြေးလိမ်လည်မှုများ၊ အွန်လိုင်းလောင်းကစားလုပ်ငန်းများနှင့် လူကုန်ကူးမှုလုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည့်အပြင် ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်မှုအား ပျက်ပြားစေသည့် အကြမ်းဖက်မှု များကိုပါ ပူးတွဲလုပ်ဆောင်လာခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများအနေဖြင့် ပူးပေါင်းကာ ဖမ်းဆီးအရေးယူမှုများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ သို့သော်လည်း ယနေ့ခေတ်တွင် တရားမဝင်ငွေကြးခဝါချမှုနှင့် အွန်လိုင်းလောင်းကစားလုပ်ငန်းများသည် ကျယ်ပြန့်လာလျက် ရှိပြီး အင်တာနက်ရနိုင်သည့် မည်သည့်နေရာတွင်မဆို ကွန်ပျူတာတစ်လုံးရှိရုံမျှဖြင့် ငွေကြေး လိမ်လည်မှုများနှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုများ ကျူးလွန်နိုင်သည်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် ထိရောက်သော နှိမ်နင်းမှုများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အချိန်နှင့် ထိရောက်သော နည်းပညာလိုအပ်လာပါသည်။

နိုင်ငံတကာအနေဖြင့်လည်း အဆိုပါတရားမဝင် လောင်းကစားလုပ်ငန်းများအား စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများချမှတ်ကာ ထိရောက်စွာအရေးယူမှုများ ပြုလုပ်လျက်ရှိခြင်းကြောင့် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းများအနေဖြင့် တရားဉပဒေစိုးမိုးမှုအားနည်းသည့် နယ်စပ်ဒေသများတွင် ၎င်းတို့၏ တရားမဝင်လုပ်ငန်းများကို ပစ်မှတ်ထားလုပ်ဆောင်လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့၏ ဂိုဏ်းသားများနှင့် လုပ်ငန်းများကို နယ်စပ်များတွင် အခြေပြုထားသော်လည်း ပြည်တွင်းတွင် အဆက်အသွယ်နှင့် ဂိုဏ်သားများမွေးမြူ၍ အွန်လိုင်းလိမ်လည်မှုများနှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုများကို ကျူးလွန်နေကြသည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။ ယခုအခါ ထိုတရုတ် ရာဇဝတ်ဂိုဏ်းကွန်ရက်များသည် ၎င်းအခြေချရာ ပြည်တွင်းမှ တရုတ်လူမျိုးများနှင့် ချိတ်ဆက်ကာ တရားမဝင်အွန်လိုင်းရောင်းဝယ်မှုများကိုပါတွဲဖက်၍ ဆောင်ရွက်လာကြပြီး ပစ္စည်းလိမ်လည်ရောင်းချခံရမှုများနှင့် ငွေကြေးလိမ်လည်ခံရမှုများ အများအပြားရှိနေ သည်ကို တွေ့ရှိနေရပါသည်။

ထိုအွန်လိုင်းလောင်းကစားလုပ်ငန်းများနှင့် အွန်လိုင်းရှော့ပင်းများ အဓိက ကြော်ငြာသည့်နေရာသည် Facebook ဆိုရှယ်မီဒီယာဖြစ်ပြီး လူငယ်အကြိုက် ဗီဒီယိုများ၊ ဂိမ်းများအပါအဝင် လူသိများသော မြန်မာရုပ်ရှင်သရုပ်ဆောင်များ၏ ရုပ်ရှင်နှင့် ဗီဒီယိုများ ကိုပါ ဖြတ်ညှပ်ကပ်လုပ်ကာ ကြော်ငြာအား တိုးချဲ့နေသည်ကိုလည်း တွေ့ရှိနေရ ပါသည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့၏အဓိကဟာကွက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံမှ တရားဝင်ခွင့်ပြု ထားသည့် Wave Money ၊ KBZ Pay အစရှိသည့် ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများ ကိုသာ အသုံးပြုနေခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ ကြော်ငြာများတွင်လည်း ဖုန်းနံပါတ်များကို ထည့်သွင်းထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုဖုန်းနံပါတ်များမှတစ်ဆင့် ခြေရာခံမည်ဆိုပါက မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဝင်ရောက်စိမ့်ဝင်နေသည့် တရားမဝင် အွန်လိုင်းဂိမ်းများ၊ အွန်လိုင်းရောင်းဝယ်မှုများနှင့် ငွေကြေးလိမ်လည်မှုများကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ တားဆီးနိုင်ပါလိမ့်မည်။ တရားမဝင် အွန်လိုင်း လောင်းကစားလုပ်ငန်းများကျယ်ပြန့်လာခြင်းသည် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများ၏ ပြည်သူများအကျင့်စာရိတ္တအလွယ်တကူပျက်ပြားသကဲ့သို့ တိုင်းပြည်၏ ဂုဏ်သိက္ခာအား ထိခိုက်စေသော တရားမဝင်အွန်လိုင်းဂိမ်းများနှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုများကို နယ်စပ်များတွင် သာမက ပြည်တွင်းကွန်ရက်များကိုလည်း ထိရောက်စွာနှိမ်နင်းနိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

Myanmar Aspect

119021023

[1]။ Christine Tan,“Criminal groups from China spreading out to South-east Asia, including Singapore: Experts”. The Straits Times. 25 September 2023, [/https://www.straitstimes.com/ singapore/courts-crime/criminal-groups-from-china-spreading-out-to-south-east-asia-including-s-pore-experts/]