တရုတ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအပြောင်းအလဲပေါ် မှတ်ချက်ပြုနေကြမှု အမျိုးမျိုးနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေသိထားသင့်သလဲ

 

နိဒါန်း

တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Qin Gang ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်ခံရခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ထင်ကြေးပေးထားမှုများအပေါ် သိသင့်သည့်အချက်များအား သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။ [1]

ဖော်ပြချက်

တရုတ်နိုင်ငံတွင် “58-Year Old Phenomenon” ဆိုသည့် ပြောစမှတ်တစ်ခု ရှိပါသည်။ ၎င်း၏ဆိုလိုရင်းမှာ အသက် ၆၀ နှစ် ပြည့်ခါနီးသည့် ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းများနှင့် အရာရှိများသည် အသက် ၅၈ နှစ်အရွယ်တွင် ၎င်းတို့နှင့်သက်ဆိုင်ရာရုံးများမှ ထောက်ပံ့ငွေ ခံစားခွင့်ကို နောက်ဆုံးအနေဖြင့် ရယူနိုင်ကြပါသည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ရခြင်းမှာ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်း များနှင့် အရာရှိများအနေဖြင့် တာဝန်မှအနားယူသည့်အခါတွင် အစိုးရပိုင်းမှ နောက်ထပ် ထောက်ပံ့ငွေခံစားခွင့်မရှိတော့သောကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါအကြောင်းအရာများက ရေရာသည့်အကြောင်းအရာမရှိဘဲ ရာထူးမှ ရုတ်တရက်ထုတ်ပယ်ခံရသည့် အသက် ၅၇ နှစ် အရွယ်ရှိသည့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း Qin Gang အတွက် သက်ရောက်နိုင်ဖွယ် ရှိ/မရှိနှင့် ပတ်သက်၍ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာဖြစ်လာကြောင်း‌ ဖော်ပြထားပါသည်။

Qin ၏ ထုတ်ပယ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်၍ Wang Yi နှင့် Qin တို့၏ အင်အားပြိုင်မှုများ ရှိနေခြင်း၊ Qin ထက် ပိုမိုအရည်အချင်းရှိသည့်သူများကိုနေရာပေးလိုခြင်း၊ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken ၏ တရုတ်နိုင်ငံခရီးစဉ်အတွင်း အမှားတစ်ခုပြုလုပ်မိ၍ ထုတ်ပယ်ခံရခြင်းစသည်ဖြင့် မီဒီယာများက အမျိုးမျိုးထင်ကြေးပေးပြောကြားနေကြပါသည်။ ထို့ပြင် Qin အနေဖြင့် ၎င်း၏ရာထူးကို အသုံးချပြီး အကျိုးအမြတ်ရှာခြင်းကြောင့် ထုတ်ပယ်ခံရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ထင်ကြေးပေးပြောကြားနေကြပါသည်။ သို့သော် နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံရာထူး ဆက်လက်ထမ်းဆောင်နေရခြင်းကြောင့် စွပ်စွဲချက်များနှင့် ကိုက်ညီမှု မရှိသည်ကို တွေ့ရပြီး ၎င်းကို State Council မှ ထုတ်ပယ်ခြင်းလည်း မရှိသေးဘဲ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံရာထူးသည် ဝန်ကြီးများအထက်တွင်ရှိသည့်အတွက် Qin သည်အာဏာဆက်လက်ရှိနေသေးသည့် အနေအထားဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိတွင် Qin အနေဖြင့် အန္တရာယ် ရှိသည့် အခြေအနေဖြင့် ရင်ဆိုင်ရမည်မဟုတ်ဘဲ Xi Jinping လက်အောက်တွင် ၎င်းအနေဖြင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုများဖြင့် အပြစ်ရှိကြောင်း ထင်ရှားလျှင်၊ သို့မဟုတ် သံသယဖြစ်ဖွယ်တစ်စုံတစ်ရာရှိလျှင် လက်ရှိရာထူးကို ဆက်လက်ထမ်းဆောင်ခွင့်ရမည် မဟုတ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

ထို့ပြင် နောက်ထပ် အကြောင်းအရာတစ်ခုအနေဖြင့် Qin သည် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ထိန်းချုပ်ထားရန် သံတမန်ရေးရာ ဆောင်ရွက်ချက်များပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟူသည့် စွဲချက်များဖြင့် ထုတ်ပယ်လိုက်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟုလည်း ဆိုသည်။ ၎င်းသည် အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်နိုင်ငံသံအမတ်အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့ချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသံတမန်နှင့် ဂျာနယ်လစ်များဖြင့် ရင်းနှီးစွာ နေထိုင်ခဲ့မှုများရှိခဲ့ဖူးပါသည်။ ထို့ကြောင့် Blinken တရုတ်နိုင်ငံသို့လာရောက်စဉ်အတွင်း Qin ၏ သံတမန်ရေးရာ အမှားပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ရှိ/မရှိနှင့်ပတ်သက်၍ ဆုံးဖြတ်ချက်ချရန် ခက်ခဲနေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အကယ်၍ Qin အနေဖြင့် နိုင်ငံရေးအရ သံသယဖြစ်ဖွယ်ရာများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါက ပိုမိုအထိနာနိုင်ကြောင်းနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဥပဒေတစ်ရပ်ဖြစ်သည့် စည်းကမ်းချိုးဖောက်သည်ဟု သံသယရှိခြင်းကြောင့် ရာထူးမှဖယ်ရှားခြင်း “Shuanggui” ခံရနိုင်ပါသည်။ နောက်ထပ်အကြောင်းအရာတစ်ရပ်အနေဖြင့် Qin သည် ကွန်မြူနစ်ပါတီကို အသက် ၃၂ နှစ်အရွယ်မှဝင်ရောက်ခဲ့သဖြင့် ၎င်းအပေါ် နိုင်ငံရေးအရ မယုံကြည်ခြင်းကြောင့် ရာထူးမှထုတ်ပယ်ခြင်းဖြစ်သည်ဟုလည်း ယူဆနိုင်ကြောင်းဖော်ပြထားပါသည်။

အချုပ်အားဖြင့် Qin ထုတ်ပယ်ခံရမှုနှင့်ပတ်သက်သည့် တရားဝင်အကြောင်းအရာ များကို မသိရှိရသေးသော်လည်း ရာထူးမှထုတ်ပယ်ခံရသည်မှာ သေချာကြောင်း၊ ၎င်းနေရာတွင် Wang Yi မှ ထပ်မံအစားထိုးလာနိုင်ကြောင်း ရေးသားဖော်ပြထားသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်

Qin Gang ကို နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးရာထူးမှ ထုတ်ပယ်ခဲ့ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ တရားဝင် ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားခြင်းမရှိသော်လည်း သံတမန်ရေးဆောင်ရွက်ချက် များတွင် CCP နှင့် သဘောထားကွဲလွဲမှုအချို့ ရှိနေခြင်းကြောင့် ရာထူးမှ ထုတ်ပယ် ခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယူဆရပါသည်။ အဆိုပါအကြောင်းအရာများကို ကြည့်ခြင်းဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံအစိုးရ၏ သံတမန်ရေးဆောင်ရွက်ချက်များတွင် မူဝါဒဆိုင်ရာ တင်းကျပ်မှုများရှိနေသည်ကို မြင်နိုင်ပါသည်။ ထို့ပြင် Blinken နှင့် တွေ့ဆုံပြီးနောက်တွင် ရာထူးမှထုတ်ပယ်ကြောင်း သတင်းများထွက်ပေါ်ခဲ့သည့်အတွက် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်သည့် သဘောထားများသည် တင်းမာလျက်ရှိနေပြီး အစိုးရအဖွဲ့အတွင်းတွင်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်သည့် သံတမန်ရေးအယူအဆများ ကွဲပြားလျက်ရှိသည်ဟု ယူဆနိုင်ပါသည်။ လက်ရှိတွင် အမေရိကန်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့အနေဖြင့် သံတမန်ရေးပြန်လည် တည်ဆောက်နေသည်ဟုဆိုသော်ငြားလည်း အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အာရှဒေသတွင်း နိုင်ငံများကို တရုတ်နိုင်ငံလွှမ်းမိုးမှုများမှ ရှောင်ရှားနိုင်ရန် သွယ်ဝိုက်အကူအညီများ ပေးပြီး ၎င်းနေရာရရှိရေး ဆောင်ရွက်နေခြင်းနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ တန်ပြန်သံတမန်ရေး ဆောင်ရွက်ချက်များ ရှိနေခြင်းကြောင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးတွင် ဖြေရှင်း၍ မရနိုင်သည့် အခန်းကဏ္ဍများ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေဦးမည်သာ ဖြစ်ပါသည်။ အချို့သော သတင်းဌာနများတွင် Qin အား ရာထူးမှထုတ်ပယ်ခဲ့မှုကို လူမှုရေးဆိုင်ရာပြစ်မှုကြောင့်ဟုလည်း ဖော်ပြနေကြပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတစ်ခုမှ အဓိကကျသော နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အပြောင်းအလဲဖြစ်ရခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းနှင့် ထင်ကြေးများအား ဖတ်ရှုသုံးသပ်နိုင်ကြရန် ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

Myanmar Aspect

80080823

[1]။ Bonnie Girard.“ China’s Foreign Minister Deposed: Guilt or Power Struggle?”. The Diplomat, July 31, 2023 [https://thediplomat.com/.../chinas-foreign...//]-accessed on Aug 3, 2023