Monday, July 10, 2023

၂၁ ရာစု အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ရေတပ်စွမ်းအား မြှင့်တင်မှု မဟာဗျူဟာအကြံပြုချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေသိထားသင့်သလဲ

 


နိဒါန်း
လက်ရှိကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး အခင်းအကျင်းအပေါ် တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ စိန်ခေါ်မှု ပိုမိုများပြားလာပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံက ဦးစီးဆောင်ရွက်နေသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း များကို အခြေခံသော နိုင်ငံတကာအခင်းအကျင်း(International Rule-based Order) အပေါ်တွင် ထိခိုက်မှုများပြားလာသောကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အနာဂတ်တွင် တရုတ်နှင့်ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများမခံရစေရန်နှင့် နောက်ကျမကျန်ခဲ့စေရန် အတွက် အစဉ်အလာအားဖြင့် အားကောင်းခဲ့သည့် ၎င်းတို့၏ ရေတပ်စွမ်းအားကို အလေးအနက်ထားမြှင့်တင်၍ လျင်မြန်စွာ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်းအကြံပြုထားချက်အား သုံးသပ်ဖော်ပြပါမည်။
ဖော်ပြချက်
အဆိုပါဆောင်းပါးသည် The Diplomat ၏ ပင်တိုင်ဆောင်းပါးရှင်တစ်ဦး ဖြစ်သော သုတေသီ Mercy Kuo နှင့် The Center for National Defense at the Heritage Foundation ၏ သုတေသီတစ်ဦးဖြစ်သော Brent Droste Sadler တို့နှစ်ဦး ပြောဆိုဆွေးနွေးထားသည့် အကြောင်းအရာများ ဖြစ်ပါသည်။ ပထမအချက်၌ တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ အမေရိကန်နိုင်ငံအပေါ် ခြိမ်းခြောက်နေမှုများကို ဖော်ပြထားပြီး လက်ရှိ အချိန်၌ တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးနှင့်စစ်ရေးကဏ္ဍ ပိုမိုအားကောင်းလာသည်နှင့်အမျှ တရုတ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များ၏ ကမ္ဘာ့ရေးရာများတွင် တစ်ဖက်သတ် ဆောင်ရွက်မှု များလည်း အားကောင်းလာသည်ဟု ဆိုသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ရေတပ်စွမ်းအား မြှင့်တင်မှုကို အစွမ်းကုန်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသော်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံဦးဆောင်သောအနောက်အုပ်စုများကမူ ၎င်းတို့၏ ရေတပ်စွမ်းအား မြှင့်တင်မှုအပေါ် အလေးထား ဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိသောကြောင့် ၎င်းတို့၏ International Rule-based Order အပေါ် ထိခိုက်မှုများဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့်အပြင် အနာဂတ်တွင်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံအတွက်ဆိုးကျိုးများနှင့် အရှက်ရစရာများကိုပါ ကြုံတွေ့ရနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဒုတိယအချက်၌ Naval Statecraft နှင့် အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ အားပြိုင်မှု အကြားဆက်စပ်မှုကို ဖော်ပြထားပြီး လူအများစုသည် ရေတပ်၏ အခန်းကဏ္ဍကို စစ်ပွဲဖြစ်ပွားမှုများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အသိများသော်လည်း ရေတပ်မှ ဆောင်ရွက်ပေး နိုင်သည့် အခြားသောကဏ္ဍများဖြစ်သော နိုင်ငံရေး၊ လုံခြုံရေး၊ သံခင်းတမန်ခင်း၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှုများနှင့် ဈေးကွက်ဝင်ရောက်နိုင်မှုတို့ကိုမူ လူသိနည်းသည်ဟု ဆိုသည်။ သမိုင်းကြောင်း အစဉ်အလာအရ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်း၏ လုံခြုံရေးနှင့် အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားအတွက် ရေတပ်ကဏ္ဍကို တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြု ခဲ့ကြပြီး လက်ရှိအချိန်တွင်လည်း အဆိုပါကဏ္ဍကို မြှင့်တင်၍ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံများဖြစ်သော ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့အပေါ်တွင် ‌အလေးအနက်ထား အသုံးပြုမည်ဆိုပါက ပိုမိုထိရောက်သည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကိုပါ မြှင့်တင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် သုတေသီအချို့က အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အခြားသောနိုင်ငံ များတွင် ရှိနေသော စစ်အခြေစိုက်စခန်းများနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်များ လျှော့ချမှုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သုတေသနတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အဆိုပါသုတေသန၌ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ရှိပြီးသား ၎င်း၏ စစ်အခြေစိုက်စခန်းများနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်များကို ထက်ဝက်နီးပါး လျှော့ချလိုက်ပါက အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် သဘောတူညီချက်ယူထားသော နိုင်ငံများအကြားရှိ ကုန်သွယ်မှု ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းသွားနိုင်သည်ဟုဆိုသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၉၀ ဘီလီယံ (၂၀၁၅ ခုနှစ်၏ ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုးနှင့် ဝန်ဆောင်မှုတန်ဖိုး အပေါ်မူတည်၍ တွက်ချက်) ဆုံးရှုံးသွားနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့်၎င်း၏ မဟာမိတ်များအနေဖြင့် တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ အားနည်းချက်များကို ဖော်ထုတ်၍ ကျယ်ပြန့်သော သံခင်းတမန်ခင်းနှင့် စီးပွားရေးကဏ္ဍများပါဝင်သည့် ရေတပ်စွမ်းအား မြှင့်တင်မှုများပြုလုပ်၍ ချဉ်းကပ်မှုပုံစံသစ်ဖြင့် ဆက်လက်ဆောင်ရွက် သင့်သည်ဟု ဖော်ပြထားပါသည်။
တတိယအချက်၌ Nanotechnology နှင့် Bioengineering ကဏ္ဍကဲ့သို့သော နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုကြောင့် ခေတ်သစ်ရေတပ်ကဏ္ဍပုံစံသစ်တွင် ပြောင်းလဲ ပါဝင်လာနိုင်သည့် လက္ခဏာများကို ဖော်ပြထားပြီး ၎င်းတို့မှာ (၁)အနာဂတ်တွင် ရေတပ်စစ်မှုထမ်းမှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ သမားရိုးကျစစ်မှုထမ်းများ ရွေးချယ်ခန့်အပ်ခြင်းကို ဦးစားပေးခြင်းထက် စက်ရုပ်နှင့် နည်းပညာရှင်များကို ပူးတွဲ၍ ပိုမိုအသုံးပြု လာနိုင်ခြင်း၊ (၂)အနာဂတ်စစ်ပွဲများနှင့် ပဋိပက္ခများတွင် AI အသုံးပြုမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ် လာနိုင်သည့် စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရနိုင်ခြင်း၊ (၃) အနာဂတ်တွင် ရေယာဉ်အုပ်စုများ အနေဖြင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးသို့ ဖြန့်ကြက်ထားနိုင်သည့် စွမ်းရည်ရှိရမည့်အပြင် အဆိုပါ ရေယာဉ်အုပ်စု၌ တာဝန်ထမ်းဆောင်မည့် လူသားများ၏ အရေအတွက်ကို လျှော့ချ၍ စက်ရုပ်နှင့် လူသားများပူးတွဲအသုံးပြုနိုင်ခြင်း၊ (၄) အမေရိကန်ရေတပ်သင်္ဘောများ၌ စွမ်းအင်လက်နက်များ(Energy Weapons)ကို အဓိကလက်နက်အဖြစ် အသုံးပြု လာနိုင်ခြင်း၊ (၅) ရေတပ်အုပ်စုများတွင် လူသားများနှင့် စက်ရုပ်များကို တွဲဖက်အသုံးပြု နိုင်သောကြောင့် အုပ်ချုပ်ထောက်ပံ့မှုနှင့် ပြင်ဆင်မှုများကို စက်ရုပ်များမှ အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ အလိုအလျောက် ပြန်လည်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းနှင့် (၆) အနာဂတ် ရေယာဉ်သစ်များတွင် မောင်းသူမဲ့ရေယာဉ်စနစ်များ အသုံးပြု၍ တိုက်ပွဲအတွင်း အသာစီး ရအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းတို့ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
စတုတ္ထအချက်၌ National Maritime Initiative ကို အချိန်မီ ဖော်ဆောင်မှုနှင့် အရေးပါမှုကို ဖော်ပြထားပြီး လက်ရှိအချိန်၌ အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ အားပြိုင်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာကာ အန္တရာယ်ရှိသည့် အခင်းအကျင်းတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ အဆိုပါအခင်းအကျင်းအပေါ် ချဉ်းကပ်မှုပုံစံသည် အရေးကြီးပါသည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိအချိန်၌ အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် အားနည်းချက်များ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာသည်ကို တွေ့ရှိရပြီး၊ ဥပမာအားဖြင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်၌ အမေရိကန်ဆိပ်ကမ်းသို့ ကုန်သွယ်ရန် ရောက်ရှိခဲ့သည့် သင်္ဘောထောင်ပေါင်းများစွာရှိသည့်အပြင် ဆိပ်ကမ်းသို့ ဝင်ရောက် ခဲ့သည့် အကြိမ်အရေအတွက်မှာ ၈၂,၀၄၄ ကြိမ်ရှိသော်လည်း အဆိုပါသင်္ဘောများ ထဲတွင် အမေရိကန်သင်္ဘော ၂၀၀ စီးနီးပါးသာပါရှိပါသည်။ National Maritime Initiative တစ်ခုအောင်မြင်အောင်ဆောင်ရွက်ရန် မဟာဗျူဟာချမှတ်ခြင်း၊ ထုတ်ပြန်ချက်များ ကြေညာခြင်းထက် လက်တွေ့ကျကျနှင့် ပုံမှန်ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်သည့်အပြင် နိုင်ငံ့ ခေါင်းဆောင်များကလည်း နိုင်ငံ၏ ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှု၊ သင်္ဘောတည်ဆောက်မှု တို့နှင့် စပ်လျဉ်းသောကဏ္ဍများကိုမြှင့်တင်နိုင်ရန် ၎င်းတို့၏အမြင်များနှင့် ကတိကဝတ် များကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ချပြထားရန် လိုအပ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ထို့ကြောင့် National Maritime Initiative စတင်ပြုလုပ်မည့် ပထမခြောက်လ အတွင်း ရေကြောင်းကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရေတပ်လေ့ကျင့်ခန်းအသစ်များတွင် လူသားများ သာမက လူသားများမဟုတ်သည့် စနစ်များကိုပါ ထည့်သွင်းဖော်ဆောင်၍ ပိုမို ထိရောက်သည့် နည်းလမ်းများကို ပူးတွဲအသုံးပြုရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို့ပြင် အမေရိကန် အနေဖြင့် လက်ရှိအသုံးပြုနေသော ဥပဒေများ၊ စည်းမျဉ်းများ (သာဓကအားဖြင့် The Goldwater-Nichols Act) ပါဝင်နေသည့် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ရမည့်အပြင် ထိုသို့ပြုလုပ်ပြီး ၂ နှစ်အတွင်း၌ National Maritime Initiative ကို စတင်ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးကို များစွာ အထောက်အကူပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
နောက်ဆုံးအချက်၌ လက်ရှိအချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံကသာ ၎င်း၏ ရေတပ် စွမ်းအားမြှင့်တင်မှုကို အလေးထားဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိပါက အနာဂတ်တွင် တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ အမေရိကန်နိုင်ငံအပေါ် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့ပြင် အနာဂတ်စစ်ပွဲများ၏ အဆုံးအဖြတ်ကို စစ်ပွဲမစတင်မီကတည်းက နိုင်ငံတစ်ခု၏ ရေတပ်စွမ်းအား မည်မျှရှိသည်၊ မည်မျှပြင်ဆင်ထားသည်ကို ကြည့်ခြင်းဖြင့် စစ်ပွဲ၏ အနိုင်/အရှုံးကို ဆုံးဖြတ်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံကသာ ၎င်း၏ ရေတပ်စွမ်းအား မြှင့်တင်မှုကို အလေးထားဆောင်ရွက်ထားပါက ၎င်းဦးစီးဆောင်ရွက်နေသည့် International Rule-based Order ကိုပါ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံကသာ ၎င်း၏ ရေတပ်စွမ်းအားမြှင့်တင်မှုကို အလေးထားမဆောင်ရွက်ပါက အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အနာဂတ်မျိုးဆက်သစ်များအတွက်ပါ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ် လာနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
ဆောင်းပါးတွင် အနာဂတ်၌ တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ အမေရိကန်နိုင်ငံ အပေါ် ခြိမ်းခြောက်မှု အားနည်းစေရန်အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစဉ်အလာ အားဖြင့် အားကောင်းခဲ့သည့် ၎င်း၏ ရေတပ်စွမ်းအားမြှင့်တင်မှုကို အလေးအနက်ထား ဆောင်ရွက်သင့်ပြီး အဆိုပါမြှင့်တင်မှု၌ AI နည်းပညာများ၊ စက်ရုပ်နည်းပညာများနှင့် စွမ်းအားမြင့်လက်နက်များပါ ထည့်သွင်းဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့်အတူ စစ်ရေးသာမက စီးပွားရေး၊ လုံခြုံရေး၊ သံတမန်ရေးများကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစား၍ ရေတပ်ကဏ္ဍ စွမ်းအားမြှင့်တင်မှုများ ပြုလုပ်သင့်ကြောင်းကိုအကြံပြုထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ ရေတပ်စွမ်းအားကို တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ ရေတပ်စွမ်းအားတို့ထက် နောက်သို့မကျန်ခဲ့စေရေး အဆင့်မြှင့်တင်မှုများ ကြိုတင်ပြုလုပ်သင့်ကြောင်းထောက်ပြ ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ လက်ရှိအချိန်၌ အင်အားကြီးနိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ ရေတပ်စွမ်းအား မြှင့်တင်မှုကို ပိုမိုအလေးထား ဆောင်ရွက်လာရာ ထိုမှတစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏ ပါဝါအမာနှင့် ပါဝါအပျော့ကဏ္ဍ ၂ ရပ်စလုံးမြှင့်တင်နေပြီး လုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံအကျိုးစီးပွားအတွက် ရေတပ်ကဏ္ဍကိုတွဲဖက်၍ အလေးထား ဆောင်ရွက်နေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ မည်သည့်အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ စစ်ရေးမဟာဗျူဟာများကို လေ့လာသည်ဖြစ်စေ ၎င်းတို့၏ အနာဂတ်ခြေလှမ်းများနှင့် ဖြစ်နိုင်ချေများကို မှန်းဆနိုင်ပြီး မိမိနိုင်ငံစစ်ရေးမဟာဗျူဟာများနှင့် ပြင်ဆင်ထားမှုတို့ကို ချိန်ထိုးသုံးသပ်နိုင်ဖွယ်ရာကိစ္စရပ်များဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect

60071123