အတိုးနှုန်းမြင့်တက်မှုအား မထိန်းချုပ်နိုင်ပါက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ကြာရှည်မခံနိုင်ခြင်း

 

နိဒါန်း

ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအခြေအနေများသည် လက်ရှိအချိန်တွင် ကောင်းမွန်သည့် အနေအထားတွင် ရှိနေသည်ဟု ထင်ရသော်လည်း အတိုးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းနှင့် အခြားသော ကန့်သတ်ချက်များ ရှိနေခြင်းတို့ကြောင့် ထိုအခြေအနေကို ရေရှည်ထိန်းထားနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်းကို သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]

ဖော်ပြချက်

စစ်ပွဲများနှင့် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားနေသော်လည်း ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေးမှာ ကောင်းမွန်နေသည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လွန်ခဲ့သည့် တစ်နှစ်ခန့်က အတိုးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းက စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်း ခဲ့ခြင်းများကိုလည်း ဒွိဟဖြစ်စေခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၏ တတိယ ၃ လပတ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး ၄.၉ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင်ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းများ ကျဆင်းခဲ့ပြီး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည်လည်း နည်းနေဆဲ ဖြစ်သည့်အပြင် ဗဟိုဘဏ်များသည်လည်း တင်းကျပ်ထားသည့် ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒများကို ဖြေလျှော့ပေးခဲ့ကြသည်။ သို့သော်လည်း ထိုသို့စီးပွားရေးတိုးတက်ကောင်းမွန်နေသည်ဟု ထင်ရမှုသည် အခြေခံအုတ်မြစ်များ ခိုင်မာမှုမရှိသည့်အတွက် ကြာရှည်ခံမည်မဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပိုမိုများပြားလာနိုင်ပါသည်။

လက်ရှိတွင် မြင့်တက်လာခဲ့သော အတိုးနှုန်း သိသိသာသာ ကျဆင်းသွား ခြင်းလည်းမရှိသေးပါ။ ထိုသို့ အတိုးနှုန်းမြင့်တက်နေမှုကို ပြန်လည်ကျဆင်းရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်ပါက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို အဟန့်အတားဖြစ်လာစေနိုင်ပါသည်။ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေသည့် ကာလအတွင်းက အတိုးနှုန်း ၁.၂ ရာခိုင်နှုန်းသာရှိခဲ့ သော်လည်း လက်ရှိတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် နှစ် ၃၀ ငွေချေးခြင်းများ အတွက် အတိုးနှုန်း ၅ ရာခိုင်နှုန်းပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ယခင်က အတိုးနှုန်း နည်းပါးသည့် နိုင်ငံများတွင်ပင် လက်ရှိအချိန်၌အတိုးနှုန်း သိသိသာသာမြင့်တက် လာနေပြီး ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ ချေးငွေကုန်ကျစရိတ်များတွင် အပြုသဘောမဆောင်သည့် လက္ခဏာများရှိလာခဲ့ပါသည်။ ဂျာမနီနိုင်ငံ၏ ၁၀ နှစ်သက်တမ်း ငွေချေးစာချုပ်အတွက် အတိုးနှုန်းမှာ ၃ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးမြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ဂျပန်ဘဏ်များတွင်လည်း ၁၀ နှစ်သက်တမ်း ချေးငွေစာချုပ်အတွက် အတိုးနှုန်းများ ၁ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Janet Yellen အပါအဝင် အချို့သော ပညာရှင်များက အတိုးနှုန်းမြင့်တက်လာခြင်းသည် ကောင်းမွန်သည့်လက္ခဏာဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ဆောင်းပါးရှင်က အတိုးနှုန်းမြင့်တက်လာခြင်းသည် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေမည့် အဓိကအန္တရာယ်ဖြစ်သည်ဟု ထောက်ပြထားပါသည်။ လက်ရှိအမေရိကန်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကောင်းမွန်နေသည်ဟု ထင်နေရသည့် အကြောင်းအရင်းမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံသားများသည် ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားနေသည့် ကာလအတွင်း အသွားအလာကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ငွေအများအပြား စုဆောင်းမိခဲ့ကြခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါ စုဆောင်းမိထားသည့် ငွေအပိုအလျှံများကို သုံးစွဲနေခြင်းက အချိန်အတိုင်းအတာ တစ်ခုအတွင်း ကုန်ဆုံးသွားမည် ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း အိမ်ထောင်စုများ၌ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁ ထရီလီယံ ကျန်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး ထိုငွေပမာဏက ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်းတွင် အများဆုံးပမာဏဖြစ်ပါသည်။ ပြည်သူများအနေဖြင့် အတိုးနှုန်းများ မြင့်နေခြင်းနှင့် စီးပွားရေးအရရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများဆောင်ရွက်ရန် မသေချာမရေရာခြင်းတို့ကြောင့် ၎င်းတို့ စုဆောင်းထားမိသည့်ငွေများကို သုံးစွဲရန် တွန့်ဆုတ်နေကြပါသည်။

အတိုးနှုန်းမြင့်တက်မှုများကြောင့် ဥရောပနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့တွင် ဘဏ် ဒေဝါလီခံမှုများ မြင့်တက်လျက်ရှိပါသည်။ အတိုးနှုန်းနည်းနည်းဖြင့် ငွေချေးထားသည့် ကုမ္ပဏီများပင်လျှင် ၎င်းတို့၏ နှစ်ရှည်အကြွေးများကို အချိန်မီပေးဆပ်ရာ၌ ကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားမှုများဖြင့် ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်။ အိမ်ခြံမြေဈေးကွက်အတွက် ငွေထုတ် ချေးခြင်းများ မပြုလုပ်နိုင်သည့်အတွက် အိမ်ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းသွားပါသည်။ ရေရှည် ချေးငွေများအတွက် အပေါင်စာချုပ်များထိန်းသိမ်းထားရသည့် ဘဏ်များအနေဖြင့်လည်း၎င်းတို့၏ ငွေကြေးလိုအပ်ချက်ကို အစိုးရ၏အတိုးနှုန်းမြင့်သော ချေးငွေများပေါ်တွင် မှီခို၍ ဖြေရှင်းနေရခြင်းကြောင့် ရေရှည်တွင် အခြေအနေမကောင်းနိုင်ပါ။

IMF ၏ အဆိုအရ ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်၊ အီတလီနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့တွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၌ GDP ၏ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ဒေသတွင်း လိုငွေပြနိုင်ဖွယ်ရှိပါသည်။ ယခုနှစ် စက်တင်ဘာလ အထိ ယခုဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ လိုငွေပြမှုများသည် ဒေါ်လာ ၂ ထရီလီယံ၊ သို့မဟုတ် GDP ၏ ၇.၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိနေပါသည်။ အဆိုပါ လိုငွေပြမှုသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်က ခန့်မှန်းခဲ့သည်ထက် ၂ ဆခန့် များနေပြီး လက်ရှိ အချိန်တွင် ချမ်းသာသည့်နိုင်ငံကြီးများ၏ အစိုးရကြွေးမြီများသည် နပိုလီယံစစ်ပွဲအပြီး ကာလများမှစ၍ တစ်စထက်တစ်စ မြင့်တက်လျက်ရှိပါသည်။

မြင့်မားနေသည့် အတိုးနှုန်းကို ပြန်လည်ပေးဆပ်နေရခြင်းက အစိုးရ၏ ဘဏ္ဍာငွေပြုန်းတီးမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည် (အစိုးရတင်ရှိနေသည့် အကြွေးများ ပြန်မဆပ်နိုင်သည်ကိုဆိုလိုသည်)။ ထို့ပြင် အတိုးနှုန်းမြင့်တက်မှုသည် ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုကို ရေရှည်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် မဖြစ်နိုင်ပါ (လက်ရှိတွင် ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန် အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်ထားခြင်းဖြစ်သည်)။ ထို့ကြောင့် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူများက အစိုးရအနေဖြင့် ၎င်းတို့ကတိအတိုင်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းကို ထိန်းပေးနိုင်ခြင်းနှင့် အစိုးရအနေဖြင့် ၎င်းတို့ရရှိမည့် အကြွေးများ ပြန်လည်ပေးဆပ် နိုင်မည်လားဆိုသည့်အပေါ် မေးခွန်းထုတ်စရာများ ဖြစ်လာပါသည် (ပြဿနာရပ်နှစ်ခုစလုံး တစ်ပြိုင်တည်း ဖြေရှင်းနိုင်မည်မဟုတ်ဟု ဆိုလိုသည်)။

အီတလီနိုင်ငံအစိုးရ၏ အကြွေးများကို ကူညီထောက်ပံ့ပေးနေသည့် European Central Bank သည်လည်း အတိုးနှုန်းမြင့်တက်လာမှုကြောင့် အခက်တွေ့လာပါသည်။အတိုးနှုန်းအလွန်နည်းပါးသည့် ဂျပန်နိုင်ငံတွင်ပင် ဘဏ္ဍာရေးအသုံးစရိတ်၏ ၈ ရာခိုင်နှုန်းကို အတိုးနှုန်းပေးခြင်းများအတွက်အသုံးပြုခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် ယခုရင်ဆိုင်နေရသော စီးပွားရေးကျဆင်းမှုများကို ရှောင်ရှားလိုခြင်း၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းလျှော့ချလိုခြင်း၊ ကြွေးမြီများပြားခြင်းနှင့် အတိုးနှုန်း မြင့်တက်ခြင်းများကို တစ်ပြိုင်နက်တည်း ပြေလည်အောင် ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ရန် မလွယ်ကူလှပါ။ ထိုသို့သောအခြေအနေတွင် သက်ဆိုင်ရာ ဗဟိုဘဏ်များ၏ မူဝါဒ အမှားများကြောင့်လည်း စီးပွားရေးထိခိုက်မှုကို ပိုမိုဆိုးရွားလာစေနိုင်သည်။

ယခု ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကောင်းနေသည်ဟု ထင်မြင်ယူဆနေရခြင်း၏ အကြောင်း တစ်ချက်မှာ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာ (Artificial Intelligence-AI)များတွင် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု များပြားနေခြင်းကြောင့်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ ထိုအချက်က အတိုးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်းကို ခံနိုင်ရည်ရှိနေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် အမေရိကန်နိုင်ငံသမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် အနေဖြင့် ၎င်းအာဏာပြန်လည်ရရှိလာပါက ပြင်းထန်သည့်စည်းကြပ်အခွန်စည်းကြပ်မူဝါဒများ ကျင့်သုံးသွားမည်ဟု ကတိပြုထားခြင်းကြောင့် ၎င်းအာဏာပြန်ရလာပါက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကို ပိုမိုထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။ ယခုအခါ ကမ္ဘာကြီးတွင် သက်ကြီးရွယ်အို လူဦးရေ များပြား လာခြင်း၊ Green-Energy ကူးပြောင်းရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်မြင့်တက်နေမှုနှင့် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်များ အသုံးပြုမှုနေရမှု များပြားလာခြင်းကြောင့် အစိုးရ၏အသုံးစရိတ်များ မြင့်တက်လာနေပါသည်။ ထိုသို့သောအခြေအနေတွင် အတိုးနှုန်းများ ဆက်လက်မြင့်မား နေခြင်းက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးကို ရေရှည်တွင် အကောင်းဘက်သို့ ရောက်ရှိလာရန် ခက်ခဲကြောင်း သုံးသပ်ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။

တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်

စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပညာရပ်အသုံးအနှုန်းတစ်ခုဖြစ်သည့် အတိုးနှုန်းမြင့်တက်ခြင်း (Interest Rate Hike)ဆိုသည်မှာ အစိုးရများအနေဖြင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုများကို တားဆီး နိုင်ရန် ထုတ်ချေးမည့်၊ သို့မဟုတ် ချေးယူမည့် ငွေကြေးအတွက် အတိုးနှုန်းများကို မြှင့်တင်သတ်မှတ်ခြင်းကို ဆိုလိုပါသည်။ ထိုသို့ မြှင့်တင်ခြင်းကြောင့် ပြည်သူ များ၏ လက်ဝယ်ရှိသော ငွေကြေးများ၊ သို့မဟုတ် ဈေးကွက်အတွင်းရှိသော ငွေကြေး များ သုံးစွဲလည်ပတ်နှုန်းနှေးကွေးသွားပြီး၊ အစိုးရ၊ သို့မဟုတ် ဘဏ်များ၏ အတိုးနှုန်း မြင့်သော ငွေချေးစာချုပ်များဝယ်ယူခြင်း၊ စုဆောင်းခြင်းများကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကိုအတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ တားဆီးပေးပါသည်။

သို့သော်လည်း အခြားဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများအနေဖြင့် အစိုးရနှင့် ဘဏ်များ အနေဖြင့်လည်း ချေးယူထားသည့်အကြွေးများ၊ ဝယ်ယူထားသည့် ငွေချေးစာချုပ်များ အတွက်လည်း ပြန်ဆပ်ရမည့်(အတိုး) ငွေကြေးပမာဏမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့်ကြွေးပိသထက်ပိလာခြင်းကို ဖြစ်စေပါသည်။ အစိုးရများအနေဖြင့် အကြွေးမဆပ် နိုင်ခြင်းကြောင့် ပုဂ္ဂလိက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများပြန်လည်ရရှိမည့် ငွေကြေးများမရရှိခြင်း၊ အတိုးနှုန်း များနေခြင်းကြောင့် အစိုးရနှင့် ဘဏ်များမှ ငွေအမြောက်အမြား ချေးယူရန်လည်း မလွယ်ကူခြင်းကြောင့် စီးပွားရေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ၊ ငွေကြေးလည်ပတ်မှုများ တုံ့ဆိုင်း သွားခြင်းစသည့် အဆိုးကျော့သံသရာ အခြေအနေကို ဝင်ရောက်လာခြင်းကို ဖြစ်စေပါသည်။

ထို့ကြောင့် လက်ရှိအချိန်တွင် ကိန်းဂဏန်းများအရ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအခြေအနေမှာ အဆိုးကြီးမဟုတ်ဟု ဆိုနိုင်သော်လည်း ထိုအခြေအနေသည် ကြာရှည်ခံမည်မဟုတ်ဘဲ အစိုးရ၏အကြွေးများ မထိန်းနိုင်တော့ခြင်း၊ ဘဏ်များပြိုလဲခြင်း၊ ထိုမှတစ်ဆင့် စီးပွားရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးအလုံးစုံပြိုလဲသွားခြင်းစသည့် မမျှော်မှန်းနိုင်သော အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာနိုင်သည်ဟု သုံးသပ်နေကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အစိုးရများအနေဖြင့်လည်း ရေတိုအခြေအနေကို ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် အတိုးနှုန်းလျှော့ချခြင်းအား စွန့်စားမှုမယူလိုကြဘဲ တဖြည်းဖြည်းမထိန်းနိုင်သည့် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများ ဖြစ်လာတော့မည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာမည်ဖြစ်ပါသည်။

နိုင်ငံတစ်ခု၏ ငွေကြေးအတက်အကျသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး၊ သို့မဟုတ် ကမ္ဘာ့ဦးဆောင်ငွေကြေးပိုင်ရှင် နိုင်ငံများ၏ မူဝါဒပေါ်တွင်လိုက်၍ အတက်အကျရှိနိုင် ပါသည်။ သို့သော် နိုင်ငံတစ်ခု၏ စီးပွားရေးကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မည့် အခြေခံအချက်မှာ မိမိ၏ဝင်ငွေထက် သုံးငွေပိုမများစေရန်၊ တစ်နည်းအားဖြင့် Trade Deficit ဟုခေါ်သော ကုန်သွယ်မှုလိုငွေမပြအောင် ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မသေချာမရေရာလှသော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးနှင့် စီးပွားရေး အခြေအနေများတွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအနေဖြင့် မလိုအပ်သော အသုံးစရိတ်များကို လျှော့နိုင်သမျှ လျှော့ချ၍ အရံရွှေနှင့် ငွေကြေးစုဆောင်းထားနိုင်ခြင်းသည်သာ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများအတွက် ထွက်ပေါက်တစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ယူဆကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

Myanmar Aspect

144110623

[1]။ “The world economy is defying gravity. That cannot last”. The Economist, November 2, 2023 [https:// www. https://economist.com/.../the-world-economy-is-defying...]