နိဒါန်း
မကြာသေးခင်လများအတွင်းက တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်း၏အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု ကဏ္ဍအား တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်နေသည်ကိုတွေ့ရှိရပြီး ထိုသို့ လုပ်ဆောင်နေခြင်း၏ အကြောင်းအရင်း၊ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် အခြားကိစ္စရပ်များကို သုံးသပ်ဖော်ပြပေးသွားပါမည်။
ဖော်ပြချက်
တရုတ်-အမေရိကန် အားပြိုင်မှု ပြင်းထန်နေသည့် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသ၌ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကဏ္ဍအား တိုးမြှင့်နေခြင်းသည် အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများနှင့် ခိုင်မာသောစစ်ဘက်ဆိုင်ရာဆက်ဆံရေးကို တည်ဆောက်၍ ချစ်ကြည် ရင်းနှီးမှုကို ဖော်ဆောင်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၌ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ကျော် ရှိသော်လည်း မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှလွဲ၍ အခြားသောခိုင်မာသည့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံ ဟူ၍ မရှိပါ။ သို့သော်လည်း အလှမ်းဝေးကွာနေသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဒေသတွင်း၌ ခိုင်မာသောမိတ်ဖက်နိုင်ငံများကို တည်ဆောက်ထားနိုင်သည့်အပြင် ၎င်း၏ မိတ်ဖက်နိုင်ငံအချို့မှာ တရုတ်နိုင်ငံ၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများဖြစ်သောကြောင့် အမေရိကန် နိုင်ငံအနေဖြင့် သံခင်းတမန်ခင်းနှင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှုကဏ္ဍတွင် အသာစီး ရနေပါသည်။ လက်ရှိအချိန်၌ အမေရိကန်နိုင်ငံသည် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း ၎င်း၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နေပြီး မကြာသေးမီကပင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၌ အမေရိကန်နိုင်ငံစစ်အခြေစိုက်စခန်းလေးခု ထပ်မံတိုးချဲ့တည်ဆောက် သွားမည်ဟု ပြောကြားထားပါသည်။
အဆိုပါ စစ်အခြေစိုက်စခန်းလေးခုအနက် တစ်ခုမှာ ထိုင်ဝမ်အနီးတွင် တည်ရှိပြီးမကြာသေးမီကလည်း စစ်မှုထမ်း ၁၇,၆၀၀ ကျော်ပါဝင်သည့် အမေရိကန်-ဖိလစ်ပိုင် စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုအား ပြုလုပ်ခဲ့ပါသေးသည်။ ထို့ကြောင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ ဆိုင်ရာ တရုတ်နိုင်ငံသံရုံးမှ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ဒေသတွင်း စစ်အခြေစိုက်စခန်းများ တည်ဆောက်၍ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးတိုးမြှင့်နေခြင်းသည် တရုတ်နိုင်ငံအားဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ရန် ရည်ရွယ်နေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ပြောကြားထားပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့မှုအား တုံ့ပြန်နိုင်ရန်အတွက် တရုတ်နိုင်ငံသည်လည်း အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများနှင့် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်၍ ၎င်း၏ ဒေသတွင်း သံခင်းတမန်ခင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်နေပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် တရုတ်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ မလေးရှား၊ ထိုင်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့ ပါဝင်သည့် “Aman Youyi” ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုအား မကြာမီပြုလုပ်သွားမည် ဖြစ်ပြီး လေ့ကျင့်ခန်းတွင် ပါဝင်မည့်အရေအတွက်နှင့် ကျင်းပမည့်ရက်စွဲအတိအကျကိုမူ မသိရသေးပါ။
တရုတ်နိုင်ငံအစိုးရပိုင် သတင်းမီဒီယာတစ်ခုဖြစ်သည့် Global Times ၏ အဆိုအရ တရုတ်နိုင်ငံမှ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများနှင့် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နေခြင်းသည် ဒေသတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ ဖြစ်သော ဖိလစ်ပိုင်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတို့အကြား ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ တိုးမြှင့်နေခြင်းကို တုံ့ပြန်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်သည်ဟု မှတ်ချက်ပြုထားပါသည်။ ထို့ပြင် မေလအတွင်းကလည်း တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(PLA)နှင့် လာအို ပြည်သူ့တပ်မတော်(LPAF)တို့ပူးတွဲ၍ “Friendship Shield 2023” လေ့ကျင့်ခန်းအား လာအိုနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး တရုတ်အရာရှိကြီးတစ်ဦး၏ အဆိုအရ တရုတ်နိုင်ငံ အနေဖြင့် အခြားသောနိုင်ငံများနှင့် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက် နေခြင်းသည် နှစ်နိုင်ငံတပ်မတော်များအကြား အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုကို တိုးမြှင့် နိုင်ရန်နှင့် အပြန်အလှန်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု(Interoperability)ကို မြှင့်တင်နိုင်ရန်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ပြီးခဲ့သည့်ဧပြီလအတွင်းကလည်း PLA နှင့် ဗီယက်နမ်ပြည်သူ့တပ်မတော်တို့ ပူးတွဲ၍ Beibu ပင်လယ်ကွေ့တွင် ပူးတွဲကင်းလှည့်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဧပြီလနှောင်းပိုင်း တွင်လည်း တရုတ်-စင်ကာပူ ပူးတွဲရေကြောင်းစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံသည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနှင့်လည်း “Golden Dragon 2023” ဟု ခေါ်သည့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုအား ပြီးခဲ့သည့် မတ်လအတွင်း ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး PLA ၏ Vice Admiral Wei Wenhui က တရုတ်-ကမ္ဘောဒီးယား ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုသည် နှစ်နိုင်ငံတပ်မတော်များအကြား အပြန်အလှန်သင်ယူမျှဝေနိုင်ရန်နှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအား ပိုမိုမြှင့်တင်နိုင်ရန်ရည်ရွယ်ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပူးတွဲစစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်ရခြင်းအနက် အရေးအကြီးဆုံးအချက်တစ်ခုမှာ PLA ၏ စစ်ရေး အသင့်ဖြစ်မှုနှင့် စွမ်းရည်တိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရန်ဖြစ်သည့်အပြင် စမ်းသပ်တီထွင် ထားသည့် စစ်လက်နက်သစ်များနှင့် စက်ကိရိယာအသစ်များကို စမ်းသပ်အသုံးပြုနိုင်ရန် အတွက်လည်းပါဝင်နေပါသည်။ ထိုကဲ့သို့ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများသည် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒအပေါ် အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အထောက်အကူပြုကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နေမှု၊ အထူးသဖြင့် ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံတွင် အမေရိကန်စစ်အခြေစိုက်စခန်းအသစ်များ တည်ဆောက်နေမှုတို့ကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် မိတ်ဖွဲ့၍ တရုတ်နိုင်ငံအပေါ်ဆန့်ကျင်သည့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ မပေါ်ပေါက်စေရေးအတွက် တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်း၏အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ပူးတွဲ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကဏ္ဍအား တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်၍ ၎င်း၏စစ်ဘက်ဆိုင်ရာဆက်ဆံရေး ခိုင်မာအောင် ဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခြင်းမှ တပ်မတော်များအကြား အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှု၊ အပြန်အလှန်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မှု(Interoperability)ကို တိုးမြင့်လာခြင်း၊ မိမိနိုင်ငံစစ်တပ်၏ စွမ်းရည်ကို တိုးမြင့်စေခြင်း၊ ပူးတွဲလေ့ကျင့်သောနိုင်ငံ့စစ်တပ်များ၏ စွမ်းရည်များ၊ မဟာဗျူဟာများ၊ နည်းဗျူဟာများ၊ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းကိရိယာများ၏ စွမ်းရည်နှင့် စွမ်းအားကို သိရှိအကဲဖြတ်နိုင်သော အကျိုးကျေးဇူးများကို ရရှိစေပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအနက် အဓိကမိတ်ဖက် နိုင်ငံများဖြစ်သော ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံနှင့်သာမက စင်ကာပူ၊ ထိုင်းနိုင်ငံတို့နှင့် နှစ်စဉ်စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများပြုလုပ်လျက်ရှိပြီး အခြားသောနိုင်ငံများနှင့်လည်း ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများ ပြုလုပ်ရန် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေပါသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဆက်ဆံရေး အဆင်မပြေသော အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံများကလည်း ယခုအခါ အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများနှင့် ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်လာကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံက ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ စင်ကာပူနိုင်ငံတို့နှင့် နှစ်နိုင်ငံချင်း ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းများပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ တရုတ်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ မလေးရှားနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့ပါဝင်သည့် နိုင်ငံစုံ “Aman Youyi” ပူးတွဲ စစ်ရေးလေ့ကျင့်ခန်းအား မကြာမီကျင်းပရန် လုပ်ဆောင်လာခြင်းဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများနှင့် စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှတစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏စစ်ရေးမိတ်ဖက်ကဏ္ဍကို တိုးမြှင့် လာသည်ဟု သုံးသပ်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
39061223