အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ ဂါဇာဒေသအား သိမ်းပိုက်ပြီး စစ်ရှိန်မြှင့်မည့်ကိစ္စကို တားဆီးသင့်သည့်ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေသိထားသင့်သလဲ

 

နိဒါန်း

အစ္စရေး-ဟားမက်စ် ပဋိပက္ခများတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ လုပ်ဆောင်သင့်သည့် နည်းလမ်းများ၊ သဘောတရားများ၊ စစ်ပွဲကြောင့် ဖြစ်လာနိုင်သည့် နောက်ဆက်တွဲ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများ၊ သံတမန်ရေးထိခိုက်လာနိုင်မှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]

ဖော်ပြချက်

ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ ဟားမက်စ်အဖွဲ့သည် အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ခဲ့မှု၌ အစ္စရေးပြည်သူ ၁,၃၀၀ ခန့် သေဆုံးခဲ့ပြီး ပြည်သူ သောင်းနှင့်ချီ၍ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် ဟားမက်စ်အဖွဲ့သည် အစ္စရေးနိုင်ငံမှ ဓားစာခံ ၁၅၀ ခန့်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးသွားပြီး ဓားစာခံအချို့အား သတ်ဖြတ်ခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဟားမက်စ်အဖွဲ့၏ နောက်ထပ်တိုက်ခိုက်လာနိုင်မှုများကို မည်ကဲ့သို့ ထိန်းချုပ်ဟန့်တားနိုင်မည်နှင့်ပတ်သက်၍ မေးခွန်းများစွာ ပေါ်ထွက်လာ ပါသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဟားမက်စ်အဖွဲ့အား ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်မည့်နည်းလမ်းမှာ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုမဟုတ်ဘဲ အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ မဟာဗျူဟာ ရည်မှန်းချက်နှင့် နည်းလမ်းများတွင် အားနည်းချက်များရှိနေပါသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံ အနေဖြင့် ဟားမက်စ်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်တချို့အား သတ်ဖြတ်ရှင်းလင်းနိုင်မည်ဆိုလျှင်လည်း ဟားမက်စ်အဖွဲ့သည် ရပ်တန့်သွားမည်မဟုတ်ဘဲ အသွင်အမျိုးမျိုးဖြင့် ဆက်လက်လှုပ်ရှားနိုင်သည့်အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ကြောင်းဖော်ပြထားပါသည်။

ယခုအခါ အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဂါဇာဒေသကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများစတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်လျက်ရှိပါသည်။ အဆိုပါ ကိစ္စရပ်သည် အမေရိကန်နိုင်ငံအား အကျပ်ရိုက်စေမည်ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံ အနေဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံအား ကူညီထောက်ပံ့ရန် အဆင်သင့်ရှိနေသည်မှာ မှန်သော်လည်းအစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခကြီးထွားမလာစေရန် တားဆီးသင့်ပြီး ယခု လက်ရှိ ပဋိပက္ခအခြေအနေထက် ကျယ်ပြန့်စွာတွေးတောရန် လိုအပ်ပါသည်။ အမေရိကန် နိုင်ငံအနေဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံအား ပါလက်စတိုင်းတို့၏ နိုင်ငံဖြစ်တည်ခွင့်ကို အသိအမှတ် ပြုပေးပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းသို့ လျှောက်လှမ်းရန် တွန်းအားပေးသင့်ပါသည်။ ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် မိမိ၏မိတ်ဖက်နိုင်ငံတစ်ခုအား ကောင်းသော အကြံပေးခြင်းဖြစ်သကဲ့သို့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသရှိ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွား များကို ထိန်းသိမ်းခြင်းလည်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရန် မလွယ်ကူသည်မှာ မှန်သော်လည်း ကြီးထွားလာသည့် စစ်ပွဲနှင့် အန္တရာယ်များသည့်ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှု များကို ဟန့်တားရန်အတွက် လုပ်ဆောင်သင့်သည့်ကိစ္စရပ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဂါဇာဒေသကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းသည် အကျိုးအမြတ်ထက် ဆုံးရှုံးမှုပိုမိုများပြားစေမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဂါဇာရှိ ဟားမက်စ်အဖွဲ့၏ စခန်းများသည် ပြည်သူများအကြားတွင် ရောယှက်လျက်ရှိပြီး တိကျသည့် စစ်ရေး ပစ်မှတ်မရှိပါ။ ထို့ကြောင့် အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဂါဇာဒေသအား သိမ်းပိုက်မည် ဆိုပါက ပြည်သူအများအပြား သေဆုံးဒဏ်ရာရရှိမှု များပြားမည်ဖြစ်ပြီး ပါလက်စတိုင်း ပြည်သူများအကြားတွင် ဟားမက်စ်အဖွဲ့အား ထောက်ခံမှုပိုမိုများပြားလာမည်ဖြစ်ပါသည်။ မကြာသေးမီက အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အာဖဂန်နှင့် အီရတ်နိုင်ငံတို့တွင် ကြုံတွေ့ခဲ့သည့် အတွေ့အကြုံနှင့် အစ္စရေးနိုင်ငံကိုယ်တိုင် ကြုံတွေ့ခဲ့သည့် ၁၉၆၇ ခုနှစ်နှင့်၁၉၇၃ ခုနှစ် စစ်ပွဲများကို သင်ခန်းစာယူနိုင်ပါသည်။ ထို့ပြင် အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဂါဇာဒေသအား အင်အားသုံး၍ သိမ်းပိုက်လိုက်သည်နှင့် နိုင်ငံတကာ၏ ကန့်ကွက်မှုများ ပေါ်ထွက်လာမည် ဖြစ်ပြီး ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံအပါအဝင် အခြားသော မိတ်ဖက်နိုင်ငံများဖြစ်သည့် အာရပ်နိုင်ငံများနှင့်လည်း ဆက်ဆံရေးပျက်ပြားနိုင်ပါသည်။ စစ်ပွဲကြာရှည်လာပါက လက်ဘနွန်နိုင်ငံရှိ အီရန်နိုင်ငံကျောထောက်နောက်ခံပြု Hezbollah အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များပါ စစ်ပွဲအတွင်းသို့ ပါဝင်လာနိုင်ပြီး အခြားအာရပ် မိတ်ဖက်နိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဂျော်ဒန်နှင့် အီဂျစ်နိုင်ငံများသို့ပါ စစ်မီးပွားစင်လာနိုင်ပါသည်။ အကယ်၍ အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဟားမက်စ် အဖွဲ့အား တိုက်ခိုက်အောင်မြင်ခဲ့သည်ဆိုလျှင်လည်း ဂါဇာဒေသအား ဆက်လက်အုပ်ချုပ်ရေး ကိစ္စရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ပြဿနာရပ်များ ရှိနေပါသေးသည်။ လက်ရှိ West Bank ကို အုပ်ချုပ်နေသည့် ပါလက်စတိုင်းအစိုးရသည် ဂါဇာဒေသအပေါ် အုပ်ချုပ်နိုင်စွမ်းမရှိသည့် အပြင် အာရပ်အစိုးရများသည်လည်း ဂါဇာဒေသအား တာဝန်ယူနိုင်မည် မဟုတ်ကြပါ။ ထို့နောက် ၂၀၀၅ ခုနှစ် အစ္စရေးတပ်များ ဂါဇာမှဆုတ်ခွာခဲ့သည့် အခြေအနေကဲ့သို့ပင် ဟားမက်စ်အဖွဲ့၊ သို့မဟုတ် ထိုကဲ့သို့ နောက်ထပ်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ထပ်မံပေါ်ပေါက် လာမည်ဖြစ်ပါသည်။

အဆိုပါ အကြောင်းအရာများကြောင့် အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဟားမက်စ်အဖွဲ့အား တိုက်ခိုက်ရန်မသင့်ဟူ၍ တစ်ဖက်သတ်ပြောဆိုနေခြင်းမဟုတ်ပါ။ အစ္စရေးနိုင်ငံ အနေဖြင့်လည်း အခြားနိုင်ငံများနည်းတူ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများမှ မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ပိုင်ခွင့်ရှိပါသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အစ္စရေးနိုင်ငံအနေဖြင့် ဂါဇာဒေသ အတွင်းရှိ ဟားမက်စ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် အဖွဲ့များအား တိုက်ခိုက်ရာတွင် အလုံးစုံ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ရေး(Large-scale Invasion)ထက် ဟားမက်စ်အား ပစ်မှတ်ထားသည့်တိုက်ခိုက်မှုများဆောင်ရွက်၍ အစ္စရေးစစ်တပ်နှင့် ပါလက်စတိုင်းပြည်သူများအား ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုအနည်းဆုံးဖြစ်စေမည့် နည်းလမ်းကိုအသုံးပြုသင့်ပါသည်။ ထို့ပြင် ဂါဇာနှင့် အစ္စရေးနယ်စပ်ရှိ စစ်ရေးစွမ်းဆောင်ရည်များ ပြန်လည်တည်ဆောက်၍ ခြိမ်းခြောက်မှု များနှင့် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများကို ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများ ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် အစ္စရေးအား အလုံးစုံကူညီမည်ဟူ၍ ကြည့်ကောင်းအောင် ပြောနေကြသော်လည်း သတင်းစကား အမှန်ကို အတွင်းနည်းလမ်းများဖြင့် ဖလှယ်သင့်ပါသည်။ အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေး နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ဒေသတွင်းနှင့်ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုများနှင့် ဖိအားများရင်ဆိုင်ရသည့်အချိန်မှ အပစ်ရပ်ဆိုင်းရခြင်းကို ရှောင်ရှားသင့်ပါသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံ အနေဖြင့် တာဝန်ယူမှုရှိရှိဖြင့် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းဆောင်ရွက်ပါက ဆော်ဒီအာရေဗျ နိုင်ငံအပါအဝင် အခြားသောအာရပ်နိုင်ငံများကလည်း ယခင်အခြေအနေသို့ ပြန်လည် ရောက်ရှိရေး အစ္စရေးဓားစာခံများလွတ်မြောက်ရေးအတွက် ကူညီပံ့ပိုးနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

ဒုတိယအရေးကြီးသည့်အချက်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် စစ်ပွဲကြီးထွား လာမှုကို ဟန့်တားရန် ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်ပါသည်။ စစ်ပွဲတွင် ပါလာနိုင်သည့် Hezbollah အကြမ်းဖက်အဖွဲ့သည် အန္တရာယ်အများဆုံးဖြစ်ပြီး အစ္စရေးနိုင်ငံကို ပစ်ခတ်နိုင်သည့် ဒုံးကျည် ၁၅၀,၀၀၀ ခန့် ပိုင်ဆိုင်ထားပါသည်။ ဤနေရာတွင်လည်း အစ္စရေးနိုင်ငံဘက်မှ ပါလက်စတိုင်းအရပ်သားများ ထိခိုက်စေမည့်ကိစ္စများကို ဆင်ဆင်ခြင်ခြင်ဆောင်ရွက်မည် ဆိုပါက Hezbollah တို့ စစ်ပွဲတွင်ပါဝင်လာနိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးတို့အနေဖြင့် Hezbollah အဖွဲ့အား ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် အပြည့်အဝ စွမ်းဆောင်နိုင်မည် မဟုတ်သော်လည်း အီရန်နိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ဖိအားပေးနိုင်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် Hezbollah တို့ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားလာပါက အီရန်နိုင်ငံ၏ ရေနံတင်သွင်းမှု များကို ပိတ်ဆို့ပစ်မည်ဟု ဖိအားပေးနိုင်ပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံ နှင့်လည်း ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သင့်ပြီး လိုအပ်ပါက အီရန်နိုင်ငံ၏ ရေနံထုတ်လုပ်သော နေရာများကို ပစ်မှတ်ထား၍ တိုက်ခိုက်နိုင်ပါသည်။ အီရန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဟားမက်စ်အဖွဲ့အား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများ၊ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုများနှင့် လက်နက်ထောက်ပံ့မှုများ အစ ရှိသည့် နည်းပညာဆိုင်ရာထောက်ပံ့မှုများပေးအပ်ခဲ့သည်ဟူသော အတိအကျ အတည်မပြု နိုင်သေးသည့် သတင်းများလည်းထွက်ပေါ်နေပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသည် အကြမ်းဖက် အဖွဲ့နှင့် ၎င်းတို့အား ထောက်ပံ့သူများကို အကြမ်းဖက်အားပေးအဖြစ်သာ သတ်မှတ် ထားပါသည်။ အကယ်၍ အီရန်နိုင်ငံ၏ ပါဝင်ပတ်သက်မှု ထင်ရှားလာမည်ဆိုပါက အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် စီးပွားရေးနှင့် စစ်ရေးအရအရေးယူမှုများကို စဉ်းစားသင့်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

စစ်ပွဲပြီးနောက် ကာလများတွင်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံတို့အတွက် နှစ်နိုင်ငံအသိအမှတ်ပြုရေး (Two-state Solution)ကို ခိုင်ခိုင်မာမာရပ်တည်သည့် သံတမန်နည်းလမ်းများ ချမှတ်ရန်လိုအပ်ပါသည်။ အစ္စရေး နိုင်ငံအနေဖြင့် ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်ကျော်ကာလများက မြောက်ပိုင်းအိုင်ယာလန်အရေးကို နည်းလမ်းနှစ်သွယ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်သည့် ဗြိတိန်နိုင်ငံ၏ နည်းလမ်းများအား သင်ခန်းစာ ယူသင့်ပါသည်။ အဆိုပါနည်းလမ်းများမှာ အကြမ်းဖက်မှုကို လျှော့ချနိုင်ရန်အတွက် လုံခြုံရေးကိုတည်ဆောက်ခြင်းနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများတစ်ဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရယူခြင်း နည်းလမ်းနှစ်သွယ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခကို ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုဖြင့် ဖြေရှင်းရန်မှာ လွယ်ကူသည့် ကိစ္စရပ်မဟုတ်ပါ။ သတ်မှတ်ချက်များအရ ဟားမက်စ်အဖွဲ့အနေဖြင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများတွင် ပါဝင်ရန် မဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ ပါလက်စတိုင်းအစိုးရအနေဖြင့်လည်း ဟားမက်စ်အဖွဲ့အား ညှိနှိုင်း နိုင်သည့် နိုင်ငံရေးဩဇာမရှိပါ။ ထို့ပြင် အစ္စရေးအစိုးရအနေဖြင့်လည်း တွေ့ဆုံ ညှိနှိုင်းမှုများ ဆောင်ရွက်ရန်ဆန္ဒမရှိပါ။ ထို့ကြောင့် လုပ်နည်းလုပ်ဟန်အသစ် များဖြင့် တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှုများ ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အစိုးရသစ်တစ်ရပ်လိုအပ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

အကယ်၍ အဆိုပါမူဝါဒသည် အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ မူဝါဒနှင့် မကိုက်ညီသေးသည့် အခြေအနေတွင်ပင် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် အဆိုပါတွေ့ဆုံညှိနှိုင်းရေး လမ်းကြောင်း ပေါ်တွင် ခိုင်ခိုင်မာမာရပ်တည်ထားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါမူဝါဒတွင် ပါလက်စတိုင်း များ၏ဖြစ်တည်မှုနှင့် နိုင်ငံကိုအသိအမှတ်ပြုသည့် မျှတ၍ လက်တွေ့ကျသော အခြေအနေများ ပါဝင်သင့်ပါသည်။ အဆိုပါ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှုများမှတစ်ဆင့် မူလ အခြေအနေသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိရန်အတွက် အစ္စရေးနှင့်ပါလက်စတိုင်းတို့ နှစ်ဖက်စလုံးမှ ခိုင်ခိုင်မာမာကိုယ်စားပြုပါဝင်နိုင်ရန် အရေးကြီးကြောင်းနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ မူဝါဒနှင့် ပတ်သက်၍ အစ္စရေးတာဝန်ရှိသူများအား ပုဂ္ဂိုလ်ရေးနည်းလမ်းများမှတစ်ဆင့် အသိပေး သင့်ပြီး လိုအပ်ပါက လူထုအကြား ပြောကြားခြင်းမှတစ်ဆင့် အသိပေးသင့်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်

အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဟားမက်စ်တို့၏ ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ပြန်လည်စတင်လာသည့် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခသည် သီတင်း ၂ ပတ်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာပြီဖြစ်ပါသည်။ ဟားမက်စ်တို့၏ အစ္စရေး နိုင်ငံအား အလစ်အငိုက်ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်မှု၊ ဓားစာခံများ ဖမ်းဆီးသွားမှုနှင့်ပတ်သက်၍ အနောက်အုပ်စုနိုင်ငံများက လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး ရုရှား၊ တရုတ် နိုင်ငံနှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံအတော်များများက နှစ်ဖက်တင်းမာမှုများ လျှော့ချရန်၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရန်နှင့် အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထားမှုအား ရှောင်ရှားရန် တိုက်တွန်း ခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးနှင့် သံတမန်ရေးအရ အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ တန်ပြန်ထိုးစစ်များကို ထောက်ပံ့ကူညီမည်ဟူသော ထုတ်ဖော်ပြောဆိုမှုများရှိနေချိန်တွင် ကျွမ်းကျင်သူပညာရှင်များအနေဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ အလုံးစုံသိမ်းပိုက်မှု (Large-Scale Invasion)သည် အစ္စရေးနိုင်ငံအတွက်သာမက အမေရိကန်နိုင်ငံအတွက်လည်း အကျိုးမရှိ နိုင်ဘဲ ဟားမက်စ်တို့ လိုချင်သည့်လမ်းကြောင်းပေါ်သို့ ရောက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးနိုင်ငံတို့အနေဖြင့် တစ်ဖက်တွင် အကန့်အသတ်ဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ ဆောင်ရွက်နိုင်သော်လည်း သံတမန်ရေးမူအား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးမူ ပေါ်တွင် ခိုင်ခိုင်မာမာ ရပ်တည်သင့်ပြီး ပါလက်စတိုင်းတို့၏ ဖြစ်တည်မှုနှင့် နိုင်ငံကို အသိအမှတ်ပြုသည့်(Two-state Solution)သည်သာလျှင် ရေရှည်တည်ငြိမ်ရေးအတွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြရေးသားလာကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ရုရှားနှင့် တရုတ်နိုင်ငံတို့ ရပ်တည်နေသည့် နည်းလမ်းသည် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားအတွက်လည်း ကိုက်ညီသင့်လျော်မှုရှိသည်ကို သုံးသပ်လာကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခသည် မည်သို့အဆုံးသတ်မည်ကို ခန့်မှန်းရန် စောသေးသော်လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနှင့် နှစ်နိုင်ငံအသိအမှတ်ပြုရေးကို အသားပေး ရေးသားထားသည့် သဘောတရားများ အနောက်အုပ်စု၏ ပညာရှင်အသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း ပျံ့နှံ့လာသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ပြင် အမေရိကန်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်သော အနောက်အုပ်စု မဟုတ်သည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများစုမှလည်း နှစ်နိုင်ငံအသိအမှတ်ပြုမှု (Two-state Solution) အကောင်အထည်ဖော်ရေး နှစ်ဦးနှစ်ဖက်အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အရပ်သား ပြည်သူများအပေါ် မထိခိုက်စေရေး၊ ထိုပဋိပက္ခမှ အခြားကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသို့ စစ်မီးမကူးစက်ရေး တို့ကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားလာခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိကမ္ဘာ့နိုင်ငံများအတွင်း အစ္စရေး-ဟားမက်စ် ပဋိပက္ခ၌ အခြေအနေအပေါ် အာရုံစိုက်၍ ပြောင်းလဲသည့် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး သဘောတရားများနှင့် ချိန်ညှိ၍ မိမိတို့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်ခြင်းသည်ပင်ပညာခန်းဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

Myanmar Aspect

133102023

[1]။ Richard Haass.“What Friends Owe Friends”. Foreign Affair. October 15, 2023, [https://www. https://foreignaffairs.com/.../what-friends-owe-friends...]