နိဒါန်း
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏အစိုးရအဖွဲ့များအား ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်ခံရမှုမှ ထိန်းချုပ်ကာကွယ်နိုင်ရေး ဆိုက်ဘာထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲရေးဌာနချုပ်တစ်ခုကို တည်ထောင် နိုင်ရန် အစီအစဉ်နှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာတပ်ဖွဲ့ဝင်သစ်များ ခေါ်ယူစုဆောင်းနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းမှု၊ ပြည်ပနိုင်ငံအချို့၏ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများအကြောင်းကို သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။[1]
ဖော်ပြချက်
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ မကြာသေးမီက ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် စီးပွားရေးကုမ္ပဏီများနှင့် အစိုးရလုပ်ငန်းများ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်ခံရမှုများကို ကာကွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဖိလစ်ပိုင် စစ်တပ် Armed Forces of the Philippines (AFP)သည် ဆိုက်ဘာထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲရေး ဌာနတစ်ခုကိုတည်ထောင်ရန် ကြိုးပမ်းမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံခြားသတင်းထောက်များ အသင်းမှ စီစဉ်ကျင်းပသည့် မီဒီယာဖိုရမ်တစ်ခုတွင် ဖိလစ်ပိုင်တပ်မတော်၏ အကြီးအကဲ ဖြစ်သည့် စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Romeo Brawner က AFP သည် ဆိုက်ဘာ ကာကွယ်ရေး ကျွမ်းကျင်သူများကို လူသစ်စုဆောင်းနိုင်ရန် ၎င်း၏ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း များအား ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Romeo Brawner က ၎င်းတို့အနေဖြင့် ခြေလျင်တပ်ရင်းများအတွက် စစ်သားစုဆောင်းသည့် ပုံစံနှင့်မတူညီဘဲ ကျွမ်းကျင်သူများပါဝင်သည့် ဆိုက်ဘာစစ်သည်များကို စုဆောင်းသွားမည် ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် ကိုယ်ခန္ဓာကြံ့ခိုင်မှုထက် ဉာဏ်ပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ပြည့်ဝခိုင်မာ စေရန်သာ အရေးကြီးပါသည်။
ယခုအချိန်တွင် ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်၌ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးအဖွဲ့တစ်ခုရှိပြီး ဆိုက်ဘာ ခြိမ်းခြောက်မှုများအား စောင့်ကြည့်ကာကွယ်ခြင်းကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ယခုအခါ ဤအဖွဲ့အား လူအင်အားနှင့် ပစ္စည်းအရင်းအမြစ်များတိုးချဲ့ကာ ဆိုက်ဘာ ထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲရေးဌာနချုပ်(Full-Fledged “Cyber Security Command or Cyber Command)အဖြစ် အဆင့်မြှင့်တင်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ဆိုက်ဘာ တိုက်ခိုက်မှုနှင့် ကာကွယ်ရေးအခန်းကဏ္ဍသည် ခေတ်သစ်စစ်ပွဲများတွင် ပို၍အရေးကြီးသည့် အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုအဖြစ် ပါဝင်လာသည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Brawner က အလေးပေး ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်း၏တပ်မတော်အတွင်း ဆိုက်ဘာထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲရေးဌာနချုပ်တစ်ခုအား ဖွဲ့စည်းမည်ဖြစ်ပြီး ထိုအဖွဲ့အတွက် လူသစ်စုဆောင်းရာတွင် ပုံမှန်လူသစ်စုဆောင်းမှုလုပ်ငန်းစဉ်များမှ ကွဲထွက်ပြီး ဆိုက်ဘာ လုံခြုံရေးနယ်ပယ်တွင် ထူးခြားသည့်ကျွမ်းကျင်မှုနှင့် ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးရှိသူများကို ရွေးချယ်စုဆောင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ဆိုက်ဘာထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲရေးဌာနချုပ် ဖွဲ့စည်းရခြင်းသည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအစိုးရနှင့် အဖွဲ့အစည်းများကို ပစ်မှတ်ထားသည့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများ များပြားလာခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ယခုသီတင်းပတ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ အောက်လွှတ်တော်နှင့် အထက်လွှတ်တော် ဝက်ဘ်ဆိုက်များသည် အမည်မသိဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်သူများ၏ တိုက်ခိုက်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး ခေတ္တလိုင်းပြုတ်ကျ သွားခဲ့ပါသည်။ Philippine Star သတင်းဌာန၏ ပြောကြားချက်အရ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ ကျန်းမာရေးအာမခံကော်ပိုရေးရှင်း၊ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဌာန၊ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံစာရင်းအင်း အာဏာပိုင်အဖွဲ့တို့သည်လည်း မကြာသေးမီက တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီး သတင်းအချက်အလက် ပေါက်ကြားမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသမ္မတ Ferdinand Marcos Jr. က ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်ခြင်းများကို ခုခံကာကွယ်နိုင်မှု မြှင့်တင်ရန်အတွက် သတင်းအချက်အလက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး နည်းပညာဌာနအား တာဝန်ပေးခဲ့ပါသည်။ Cyfirma ကုမ္ပဏီ၏ မကြာသေးမီက ပြုလုပ် ခဲ့သော ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှုဆိုင်ရာ အကဲဖြတ်ချက်တွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကြီးမားသော စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်း နေရပြီး ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးကို အားနည်းချက် ဖြစ်ပေါ်စေသည့် အကြောင်းအရင်းမှာ တစ်နိုင်ငံလုံး အင်တာနက်ကို ကျယ်ပြန့်စွာအသုံးပြုနေမှု၊ ဆိုက်ဘာ လုံခြုံရေးအကြောင်း အသိပညာနည်းပါးမှုနှင့် မဖွံ့ဖြိုးသေးသော ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး အခြေခံစနစ်များကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအမျိုးသားရဲတပ်ဖွဲ့၊ အမျိုးသားစုံစမ်း စစ်ဆေးရေးဗျူရို၊ ပြည်တွင်းအခွန်များဆိုင်ရာဗျူရိုနှင့် အထူးလှုပ်ရှားမှုတပ်ဖွဲ့ကဲ့သို့သော အရေးကြီးသော အဖွဲ့အစည်းများမှ မှတ်တမ်းများအပါအဝင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသား သန်းပေါင်းများစွာ၏ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်များ ပေါက်ကြားမှု ဖြစ်ပွား ခဲ့ပါသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဤခိုးယူခံရသော အချက်အလက်မှတ်တမ်းများကို ရုရှားနိုင်ငံ မှောင်ခိုဈေးကွက်တွင် ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအတွင်း အချက်အလက် ခိုးယူသည့် Ransomware တိုက်ခိုက်မှုများ မြင့်တက်လာသည်ကိုလည်း တွေ့ရှိရပြီး ဘဏ္ဍာရေး၊ အစိုးရ၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု၊ ပညာရေးနှင့် ရောင်းဝယ်ရေးကဏ္ဍ များကို အဓိကပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။
ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများအပေါ် ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများသည် နေ့စဉ်နီးပါး ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်ဟု ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Brawner က ပြောကြားခဲ့ပြီး ဆိုက်ဘာ တိုက်ခိုက်မှုများအားလုံး အောင်မြင်ခြင်းမရှိသော်လည်း အချို့တိုက်ခိုက်မှုများသည် ပြည်ပမှဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ကြပါသည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Brawner က အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများသည် မည်သည့်နေရာမှလာသည်ဟု အတိအကျထုတ်ဖော်ပြောကြား ခဲ့ခြင်းမရှိသော်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း တောင်တရုတ်ပင်လယ်၏ အငြင်းပွား နေသည့်နေရာများတွင် ဖိလစ်ပိုင်နှင့် တရုတ်သင်္ဘောများအကြား ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ တိုးလာခြင်းကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့ပါသည်။ Cyfirma ကုမ္ပဏီ၏ အစီရင်ခံစာအရ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်ရေး၊ ကာကွယ်ရေး၊ ပြည်ပရေးရာနှင့် သက်ဆိုင်သည့် အစိုးရ အဖွဲ့အစည်းများသည် မကြာသေးမီက တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်၏ ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများ ခံနေရကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ထို့ပြင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအစိုးရအဖွဲ့များသည် မကြာသေးမီက ရုရှားဘာသာစကား ပြောနိုင်သည့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှ ဟက်ကာများ၏ Ransomware တိုက်ခိုက်မှုများ ကိုလည်းခံခဲ့ရပါသည်။ ထိုဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများသည် ကြီးမားကျယ်ပြန့်သော ပထဝီနိုင်ငံရေးနည်းဗျူဟာနှင့် သက်ဆိုင်နေမှုအား စိစစ်ရန် ခက်ခဲနေသေးသော်လည်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ စစ်တပ်အနေဖြင့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အားနည်းချက်များကိုပြုပြင်၍ ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများ ဆောင်ရွက်သွားရန် ပြင်ဆင်နေကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏အရေးကြီးသော အစိုးရဌာနဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများအား ဆိုက်ဘာတိုက်ခိုက်မှုများတိုးလာခြင်းကြောင့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးကို ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အတွက် လက်ရှိဖွဲ့စည်းထားသည့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးအဖွဲ့ကို ဆိုက်ဘာထိန်းချုပ်ကွပ်ကဲရေး ဌာနချုပ်အဖြစ် အဆင့်မြှင့်တင်မှုပြုလုပ်ရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မည့် အခြေအနေ များကို ဖိလစ်ပိုင်စစ်တပ်၏ အကြီးအကဲဖြစ်သည့် စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Romeo Brawner က တရားဝင်ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံ၏ ဤအဆင့်မြှင့်တင်မှုသည် အမျိုးသားလုံခြုံရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးအခန်းကဏ္ဍတွင် ဆိုက်ဘာကဏ္ဍ၏ အရေးပါလာမှုကို မီးမောင်းထိုးပြသနေပြီး လုံခြုံရေးနှင့်ဆိုင်သော ဌာနများကိုသာ ကာကွယ်နိုင်ရုံနှင့် မလုံလောက်ဘဲ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလုံးတွင်ရှိသော အစိုးရအဖွဲ့အစည်းများ၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများအပါအဝင်၊ ပြည်သူများ၏ သတင်း အချက်အလက်မှန်သမျှကို ကာကွယ်နိုင်ရန် နိုင်ငံတစ်ခု၏ တရားဝင်ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေး အဖွဲ့အစည်းများတွင် တာဝန်ရှိနေသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်ပါသည်။
ယခုခေတ်ကာလတွင် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ နေရသည့် အကြမ်းဖက်မှုများ၊ မတည်ငြိမ်မှုများ၊ အွန်လိုင်းငွေကြေးလိမ်လည်မှုများ၊ လောင်းကစားများနှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုများ၏ အရင်းအမြစ်သည် အင်တာနက်၊ ဆိုက်ဘာနှင့် ဆက်သွယ်ရေးကဏ္ဍတို့တွင် အားနည်းချက်များ ရှိနေခြင်းကိုမီးမောင်းထိုးပြနေပြီး အင်တာနက်နှင့် ဆိုရှယ်မီဒီယာကဏ္ဍကိုအသုံးချ၍ အမုန်းတရားနှင့် အစွန်းရောက်ဝါဒ ပြန့်ပွားစေရန်၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ နိုင်ငံရေးအသိအမြင်နှင့် စိတ်ခံစားမှုများကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်ဆောင်ရွက်ခံရခြင်းများသည်လည်း နိုင်ငံတစ်ခု၏ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကို သိမ်မွေ့စွာ တိုက်ခိုက်ခံရခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။
ထို့ကြောင့် General Brawner ၏ ပြောကြားချက်ဖြစ်သည့် “Cyber domain is one of the more important domains in warfare, especially in the future” ဟူသောစကားရပ်သည် လက်ရှိနှင့် အနာဂတ်စစ်ပွဲ၏ ပြောင်းလဲနေသော သဘောသဘာဝကို မီးမောင်းထိုးပြနေသည့်အတွက် ထိုပြောင်းလဲလာသည့် စစ်ပွဲအလေ့အထများ၊ လိုအပ်ချက်များနှင့်အညီ လိုက်ပါပြောင်းလဲတိုးတက်နိုင်ရေးသည်ပင် သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံများ၏ ပညာခန်းဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
140103123
[1]။ Sebastian Strangio,“Philippine Military to Create ‘Cyber Command’ to Combat Online Attacks”. The Diplomat. 20 October 2023, [/https://thediplomat.com/.../philippine-military-to.../]