နိဒါန်း
Quad အဖွဲ့၏ အင်ဒို-ပစိဖိတ်အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ လက်ရှိဆောင်ရွက်မှု များနှင့် အဖွဲ့၏ ရည်ရွယ်ချက်များအပေါ် သုံးသပ်ဖော်ပြပေးပါမည်။
ဖော်ပြချက်
(၄)ကြိမ်မြောက် Quad အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ၏ ထိပ်သီးညီလာခံကို ဩစတြေးလျနိုင်ငံတွင် မေလ ၂၄ ရက်၌ ကျင်းပရန်ရည်ရွယ်ခဲ့သော်လည်း အမေရိကန် နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် Debt Ceiling ပြဿနာကြောင့် ဖျက်သိမ်းခဲ့ရပါသည်။ သို့သော် ခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် မေလ ၂၀ ရက်က ကျင်းပခဲ့သည့် G-7 ထိပ်သီးညီလာခံ၏ ဆက်စပ်အစည်းအဝေးများတွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြပြီးဖြစ်ပါသည်။ Quad အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအတွက် စိန်ခေါ်မှုများ ရှိနေသော်လည်း အဖွဲ့အနေဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ လိုက်လျောညီထွေ ဆောင်ရွက်ခြင်းများဖြင့် အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ အချို့သော ထုတ်ပြန်ချက် များတွင် အဖွဲ့၏ ဒေသတွင်းအရေးကိစ္စများနှင့်ပတ်သက်သည့် မူဝါဒများ၊ အမြင်များကိုဖော်ပြထားသော်လည်း အင်ဒို-ပစိဖိတ်အရေးတွင် Quad အဖွဲ့၏ တိကျသောအခန်း ကဏ္ဍအား ဖော်ပြခြင်းသည် ဆွေးနွေးငြင်းခုံမှုများကို လှုံ့ဆော်ပေးရာရောက်သည်ဟု ဆိုပါသည်။
Quad ကို တစ်ဖက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကျူးကျော်မှုများအား ဟန့်တား ကာကွယ်နိုင်ရန် လုံခြုံရေးကို အဓိကထားဖော်ဆောင်နေသည့် အဖွဲ့အဖြစ် ရှုမြင်နေ ကြပြီး တစ်ဖက်တွင် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတွင်းနိုင်ငံများ၏ ကြွယ်ဝချမ်းသာမှုကို အထောက်အပံ့ပေးနိုင်မည့်ယန္တရားအဖြစ် မှတ်ယူနေကြပါသည်။ အချို့သောပညာရှင် များသည် Quad ရည်ရွယ်ချက်ကို ဒေသတွင်းအဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည့် အာဆီယံ ကဲ့သို့ အဖွဲ့များနှင့် ကွဲပြားခြားနားခြင်းရှိ/မရှိ ခွဲခြားရန် ခက်ခဲသည်ဟု ဆိုကြသည်။ မကြာသေးမီကထွက်ပေါ်ခဲ့သည့် ထုတ်ပြန်ချက်များအရ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင် များသည် လက်ရှိဒေသဆိုင်ရာဖွဲ့စည်းပုံများနှင့်ပတ်သက်၍ သတိထားဆောင်ရွက် နေကြသည်ဟု ဖော်ပြထားပါသည်။
ဆောင်းပါးတွင် Quad ၏ ရည်ရွယ်ချက်၊ ၎င်း၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် အခြားသော အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ကွဲပြားခြားနားခြင်းရှိ/ မရှိ မေးခွန်းထုတ်စရာများ ရှိလာသည်ဟု ဆိုသည်။ Quad အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ Think tank များဖြင့် ဆွေးနွေးခဲ့မှုများအရ ၎င်းအဖွဲ့၏ ရည်ရွယ်ချက်များသည် မဟာဗျူဟာနှင့် စီးပွားရေး ဆောင်ရွက်ချက် များထက်ပိုနေပါသည်။ ထို့ပြင် Quad သည် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက် အခရာဖြစ်လာနိုင်ပြီး ထိုကဲ့သို့ဖြစ်လာစေရန်အတွက် အဖွဲ့အနေဖြင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အရေးကိစ္စရပ်များနှင့် ဒေသတွင်း အကျိုးစီးပွားဖော်ဆောင်မှုများတွင် ရှင်းလင်းစွာ ဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အဖွဲ့၏ ယခင်ကရည်ရွယ်ချက်များနှင့် နောက်ဆုံးထုတ်ပြန် ထားသည့် ထပ်လောင်းဖော်ပြချက်များအရ Quad ၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်သည် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသကို လွတ်လပ်ပွင့်လင်းသည့် ဒေသအဖြစ် ဖော်ဆောင်ပေးရန် အဓိကထားသည်ဟု ဆိုသည်။ ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဆူနာမီနှင့် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါက ဒေသတွင်း ရေရှည်တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုရှိရန် လိုအပ်ကြောင်းကို ဖော်ပြနေသည့်အပြင် Quad အဖွဲ့အနေဖြင့်လည်း လုံခြုံရေးနှင့် ဒေသတွင်းအကျိုးစီးပွားများကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်သည်ကို ပြသနေသော်လည်း နိုင်ငံရေးပညာရှင်အချို့က ပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် စိန်ခေါ်မှုများ ရှိနေဦးမည်ဖြစ်သည်ဟု ဝေဖန်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဆက်လက်၍ Quad အဖွဲ့တွင် အားနည်းချက်များရှိနေသော်လည်း အဆိုပါ အဖွဲ့သည် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ပါသည်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည်လည်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ဖော်ဆောင်နိုင်ရန် ထိရောက်သည့် အထောက်အပံ့များ ပေးအပ်နိုင်ပြီး အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများ၏ အမြင်နှင့် စွမ်းဆောင်နိုင်ရည်များကို အပြန်အလှန် ဖြည့်စွက်ဖော်ဆောင် နေမှုများသည် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် အားနည်းချက်များအတွက် အဖြေတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ Quad အနေဖြင့် ဒေသတွင်းမိတ်ဖက်နိုင်ငံများ၊ ပုဂ္ဂလိကနှင့် ပြည်သူပိုင်လုပ်ငန်းများတွင် ရေရှည်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် Quad Plus အစီအစဉ်များမှ တစ်ဆင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။ ထိုင်ဝမ်အရေးကိစ္စနှင့် တောင်တရုတ် ပင်လယ်အရေးကဲသို့ ကိစ္စရပ်များတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနေဖြင့် အကျိုးစီးပွား ကွဲလွဲ နေသည့်တိုင် လုံခြုံရေးကို ဦးစားပေးဖော်ဆောင်သင့်သည်ဟု အကြံပြုထားပါသည်။
အချုပ်အားဖြင့် Quad အဖွဲ့သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကျူးကျော်မှုများအတွက် သွယ်ဝိုက်သော အဟန့်အတားဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ အဖွဲ့၏ မပြတ်သားမှုများကို ထိန်းညှိ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ဒေသတွင်းတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို အထောက်အကူ ဖြစ်လာ စေနိုင်မည့်အပြင် အင်အားကြီးနိုင်ငံများ၏ အားပြိုင်မှုများကို စီမံထိန်းချုပ်လာနိုင်မည့်အဖွဲ့မျိုးဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
Quad အဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းများနှင့် လက်ရှိဆောင်ရွက်ချက် များတွင် အားနည်းချက်များရှိနေသော်လည်း ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ပါက အင်ဒို- ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း ချမ်းသာကြွယ်ဝရေးသာမက ဒေသတွင်းရှိ လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှု အန္တရာယ်များကိုပါ ထိရောက်စွာ ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်ဟု အကောင်းမြင်ဘက်မှ ရေးသားထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခများပေါ်ပေါက်လာပြီး နိုင်ငံတကာ၌ နိုင်ငံရေး အယူအဆများ စတင်ကွဲလွဲကြချိန်တွင် အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသတွင်းရှိ ဖွံ့ဖြိုးပြီး/ ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံများသည် နိုင်ငံကြီးများ၏ နိုင်ငံရေးအင်အားဖော်ဆောင်မှု စည်းရုံးခြင်းများအတွက်မျက်စိကျစရာ ဖြစ်လာပါသည်။
ထို့ကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဒေသတွင်းရှိ တရုတ်နိုင်ငံ၏ အင်အား ကြီးထွားလာမှုနှင့် တရုတ်-ရုရှား ဆက်ဆံရေးများကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန်အတွက် Quad အဖွဲ့ဝင်များနှင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများကို ပစ်မှတ်ထား၍ ရှုထောင့် ပေါင်းစုံမှ ချဉ်းကပ်လာသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆောင်းပါးတွင် Quad အဖွဲ့၏ အားနည်းချက်များကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲနိုင်ပါက အနာဂတ်တွင် ဒေသတွင်းရှိ အင်အား ပြိုင်ဆိုင်မှုများကို ထိန်းချုပ်နိုင်သည့် အင်အားတောင့်တင်းသည့် အဖွဲ့အစည်းမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း နိမိတ်ပြရေးသားထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ မဟာဗျူဟာမြောက်မိတ်ဖက်ပြုလုပ်ရန် ဆောင်ရွက်နေသော နိုင်ငံများမှာ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ အိန္ဒိယနှင့် ဩစတြေးလျနိုင်ငံတို့ ဖြစ်ပါသည်။ ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယား နိုင်ငံတို့အား သုံးနိုင်ငံမဟာမိတ်အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံအား AUKUSအဖွဲ့အဖြစ်လည်းကောင်း မဟာမိတ်ဖွဲ့ပြီးဖြစ်၍ ယခုအခါ Quad အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သော အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး ပိုမိုနီးကပ်စွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လာနေကြသည်။ ထို့ပြင် အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်း အရေးကြီးသော အာဆီယံအဖွဲ့အား မဟာမိတ်အဖြစ် ပူးပေါင်းနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်နေပြီး ၎င်းအာဆီယံအဖွဲ့အတွင်းမှပင် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် နှစ်နိုင်ငံချင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကိုလည်း တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက် လာသည်ကို တွေ့ရှိနေရသဖြင့် Quad အဖွဲ့၏ ဒေသတွင်းနိုင်ငံရေးနှင့် လုံခြုံရေးအတွက် သက်ရောက်လာနိုင်မှုများမှာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာပင်ဖြစ်ပါကြောင်း ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
37060723