နိဒါန်း
အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ထိုင်ဝမ်သို့ စစ်ရေးအကူအညီများပေးနေခြင်းက ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်ခြင်းသာဖြစ်ပြီး “One China Policy” ကို ဆန့်ကျင်ခြင်းမဟုတ်ကြောင်းဆိုလာသည့် ကိစ္စရပ်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး သုံးသပ်ဖော်ပြသွားပါမည်။ [1]
ဖော်ပြချက်
အမေရိကန်နိုင်ငံသည် ထိုင်ဝမ်ဒေသအတွက် စစ်ရေးအကူအညီအနေဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၄၅ သန်း ထောက်ပံ့ပေးသွားမည်ဟု ဇူလိုင်လ ၂၈ ရက်နေ့က ကြေညာခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ စစ်ရေးအကူအညီတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ထိုင်ဝမ်အပေါ် ခြိမ်းခြောက်နေမှုများကို ခုခံကာကွယ်ရန်အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် လက်ရှိသိုလှောင် ထားသည့် စစ်လက်နက်များအပြင် ကာကွယ်ရေးပညာနှင့် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးမှု များလည်းပါဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် သယ်ဆောင်ရလွယ်ကူသော လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးစနစ်၊ သို့မဟုတ် MANPADS ၊ ထောက်လှမ်းရေးပစ္စည်း များနှင့် လက်နက်ခဲယမ်းများ ထောက်ပံ့ပေးသွားမည်ဟူသည့် သတင်းများထွက်ပေါ် ခဲ့ပါသည်။ ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်ထောက်ပံ့မှုများ အရှိန်မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန်အတွက်အမေရိကန်လွှတ်တော်က ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်နှင့် အစိုးရအဖွဲ့ကို ဖိအားပေးလျက် ရှိနေပါသည်။ ထိုသို့ဖိအားပေးခြင်းက ထိုင်ဝမ်ကို လုံလောက်သည့် လက်နက်များထောက်ပံ့ပေးပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုကို ခုခံကာကွယ်နိုင်ရန်နှင့် ထိန်းချုပ် ဟန့်တားနိုင်ရန်အတွက်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ တရုတ်သံတမန်များက အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို ကန့်ကွက်နေချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့ပေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့မှုသည် ထိုင်ဝမ်ဒေသကာကွယ်ရေး အစီအစဉ်များအတွက် အရေးပါသည့် အထောက်အပံ့ဖြစ်ပြီး ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတစ်လျှောက် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်း နိုင်ရန်အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားရန် ကတိပြုထားသည်ဟု ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဆက်လက်၍ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ထောက်ပံ့ရေးအစီအစဉ်တွင် ထိုင်ဝမ်ကို ရောင်းချရန်အတည်ပြုထားသည့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၉ ဘီလီယံနီးပါးတန်ဖိုးရှိ အဓိက လက်နက်စနစ်များနှင့် F-16 တိုက်ခိုက်ရေး ဂျက်လေယာဉ်များပါဝင်ပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှင့် ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခများကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကာကွယ်ရေး ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေးများ ဖိအားပေးခံခဲ့ရခြင်းက အဆိုပါပစ္စည်းများ ပို့ဆောင်ခြင်းအတွက် အဟန့်အတားဖြစ်စေခဲ့ပါသည်။ မတူညီသည့်အချက်မှာ လက်ရှိတွင် အတည်ပြုခဲ့သည့် စစ်ရေးအကူအညီသည် လက်နက်ပစ္စည်းရောင်းချခြင်းမျိုးမဟုတ်ဘဲ အမေရိကန် လွှတ်တော်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို သမ္မတက အတည်ပြုပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် ထိုင်ဝမ်အနေဖြင့် လက်နက်များရရှိနိုင်ရေးအတွက် စောင့်ဆိုင်းရန်မလိုအပ်ဘဲ ထိုင်ဝမ်အတွက် လက်နက်ထောက်ပံ့မှုကို ပိုမိုအဆင်ပြေစေနိုင်ပါသည်။ ယူကရိန်း နိုင်ငံအတွက်လည်း အလားတူလုပ်ဆောင်ချက်မျိုးကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြ ထားပါသည်။
ထိုင်ဝမ်သည် ပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ ခွဲထွက် ခဲ့ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသမ္မတ Xi Jiinping အနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပိုင်ဆိုင်ခွင့်ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရန်အတွက် ပြန်လည်သိမ်းပိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရာတွင်လိုအပ်ပါက အင်အားသုံး ဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ထိုင်ဝမ်ကို အကူအညီ ပေးနေမှုများက မလိုလားအပ်သည့် စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ အခြေအနေများ “Powder keg”ကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံကမူ ၎င်းတို့အနေဖြင့် “One China Policy”ကို လေးစားလိုက်နာပါကြောင်း၊ သို့သော် အမေရိကန်နိုင်ငံဥပဒေအရ ထိုင်ဝမ်အတွက် ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် ကာကွယ်မှုရှိရန်လိုအပ်နေပြီး ခြိမ်းခြောက်မှုများအားလုံးသည် စိုးရိမ်ဖွယ်ရာ ကိစ္စရပ်များအဖြစ် မှတ်ယူထားကြောင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို လက်နက်များထောက်ပံ့နေရခြင်းသည် ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခများဆီမှ ရရှိခဲ့သည့် သင်ခန်းစာကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်ဒေသသည် ကျွန်းဖြစ်သည့်အတွက်ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားပြီးနောက်မှ ပြန်လည်ထောက်ပံ့ရန် ကြိုးပမ်းခြင်းက ရှုပ်ထွေးမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ကြောင်း ပြောကြားထားပါသည်။
တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ဒေသခံ ၃၂ သန်းကို ခြိမ်းခြောက်ရန်နှင့် ထိုင်ဝမ်၏ စစ်ရေးဆောင်ရွက်ချက်များ ယုတ်လျော့လာစေရန်အတွက် ကြားခံနယ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည့် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားနှင့် ထိုင်ဝမ်၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေး သတ်မှတ်ဇုန်(ADIZ)အတွင်း စစ်သင်္ဘောနှင့် လေယာဉ်များ ပုံမှန်စေလွှတ်လျက် ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရှိ တရုတ်နိုင်ငံသံရုံး၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ထိုင်ဝမ်၏ စစ်ရေးဆိုင်ရာဆက်ဆံရေးများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ကန့်ကွက် ပါကြောင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို လက်နက်ရောင်းချနေမှုများအပြင် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၌ တင်းမာမှုများဖြစ်ပေါ်စေမည့် အပြုအမူများကို ရပ်တန့်စေလို သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
တွေ့ရှိသုံးသပ်ချက်
တရုတ်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့၏ စစ်ရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများတိုးမြှင့် လာချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို စစ်ရေးအကူအညီများပေးခြင်းဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံကို ဖိအားပေးပြီး အင်အားကြီးနှစ်နိုင်ငံ ပေါင်းစည်းနေမှုများကို ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းသည့် ဆောင်ရွက်ချက်တစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူနိုင်ပါသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်အရေးအား တရုတ်နိုင်ငံကို ထိန်းချုပ်ရန် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ်အသုံးချနေမည်ဖြစ်ပြီး၊ ထိုင်ဝမ်ကျွန်းပေါ်ရှိ အမေရိကန်နည်းပညာများ တရုတ်နိုင်ငံသို့ လွယ်လွယ်မရောက်ရှိနိုင်အောင် ဟန့်တားနေမည်သာဖြစ်ပါသည် ။
အမေရိကန်နိုင်ငံဘက်မှ ၎င်းတို့၏ ထိုင်ဝမ် အပေါ် ထောက်ပံ့နေမှုများသည် One China Policy ကို ဆန့်ကျင်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သံတမန်ရေးအရ မည်သို့ပင်ပြောကြားနေစေကာမူ တရုတ်အစိုးရဘက်မှ ထိုင်ဝမ်အရေးတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းမပြုရန် သတိပေးခဲ့မှုများကြောင့် ထိလွယ်ရှလွယ်သည့် အမေရိကန်-တရုတ် သံတမန်ဆက်ဆံရေးအခြေအနေတွင်သာရှိနေပါသည်။ အမေရိကန်အနေဖြင့် သံတမန်ရေးအရ One China Policy ကို တိုက်ရိုက်မဆန့်ကျင်ရခြင်းမှာ ထိုင်ဝမ်တွင် တစ်ပိုင်းလျှပ်ကူးဈေးကွက်တည်ရှိနေပြီး အဆိုပါဈေးကွက်အပေါ်တွင် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း မှီခိုနေရသည့် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ၎င်းနိုင်ငံ၏အကျိုးအမြတ် ယုတ်လျော့စေမည့် တရုတ်နှင့် ထိပ်တိုက်တွေ့ခြင်းမျိုးကို ရှောင်ရှားလိုသည့်သဘော ကြောင့်သာဖြစ်ပါသည်။
သို့သော် လတ်တလောနိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းများတွင် အာရှဒေသတွင်း နိုင်ငံများသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ပိုမိုနီးကပ်လာသည့်အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို ဗဟိုပြုပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ အာရှအင်အားတည်ဆောက်ရေးကို ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေမည်သာဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ အင်အားကြီးနိုင်ငံများအချင်းချင်း အပြန်အလှန်ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွင် မိမိတို့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံငယ်များ၏ အကျိုးစီးပွားကို ထုတ်နှုတ်နိုင်ပြီး ပဋိပက္ခများအကြား လက်ရှောင်နိုင်ခြင်းသည်ပင် ပညာခန်းဖြစ်ပါကြောင်း သုံးသပ်ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။
Myanmar Aspect
77080323
[1]။ “ U.S. announces $345m military aid package for Taiwan”. Nikkei Asia , July 29, 2023 [https:// asia.nikkei.com/ Politics/ International-relations/ Taiwan-tensions/U.S.-announces-345m-military-aid-package-for-Taiwan /]-accessed on July 30, 2023